Off-Grid is populair!
Maar ik merk dat men vaak enkel een rooskleurig beeld heeft: onafhankelijk en geen energiefacturen meer.
En dat er simpel wordt gedacht: zonnepanelen, batterijen kopen en klaar.
Maar ieder voordeel heeft zijn nadeel en het is meer dan enkel een aankoop.
Daarom deze blog om je een realistisch beeld van off-grid te geven:
- Off-Grid is duur: geen oplossing voor hoge energie-factuur
- Way of living
- Je dient theoretische technische kennis te hebben
- Je dient praktische technische kennis te hebben
- Off-Grid en fossielvrij is niet mogelijk
1. Off-Grid is duur
Vaak krijg ik mails dat men off-grid wil gaan, omdat ze een hoge energie-factuur hebben.
Als je een hoge energiefactuur hebt, is er maar één oplossing: BESPAREN!
Want een off-grid systeem is veel duurder dan een netgekoppelde installatie:
- Ons verbruik is 325 kWh/jaar, dat is slechts 6% tov gemiddeld gezin,
wij hebben geen koelkast, diepvries, tv, stofzuiger, etc, enkel deze 9 apparaten.
Onze energiefactuur was € 0, de 3 zonnepanelen leverden meer dan wij vebruikten.
Toch heeft het off-grid systeem voor ons mini-verbruik € 10.000 gekost. - Een off-grid systeem voor een TinyHouse kost gemiddeld € 25.000.
- Voor een gezinswoning kost een off-grid systeem tussen € 50.000 – 70.000,
dat is zonder inductie koken, warmtepomp of elektrische auto.
2. Way of living
Zoals je al kon lezen in mijn blogs We zijn Off-Grid! en Off-Grid: eenvoud of comfort? is het meer dan enkel een technische installatie, het is een manier van leven.
Want in de zomer heb je een overschot en in de winter een tekort.
En dat is op zich niet erg, maar daar dien je wel rekening mee te houden.
Op de batterij-monitor lees ik de batterij-capaciteit en aan de hand daarvan bepaal ik wat ik die dag wel (of juist niet) kan gebruiken.
Je kan dus niet zomaar “klakkeloos” apparatuur gebruiken waneer jij daar zin in hebt.
Je zal je moeten aanpassen aan de weersomstandigheden.
Nu denk je misschien, dan installeer ik extra zonnepanelen en batterijen.
Dan wordt het een nog duurder grapje.
Maar vooral, je kan nog zoveel zonnepanelen en batterijen hebben, als de zon een tijdje niet schijnt, heb je weinig tot geen stroom, punt.
Je zal je dus moeten schikken.
Dat betekent dat wij in de winter af en toe de was-emmer-methode ipv de wasmachine gebruiken of in de bib gaan werken. En ik hoor van “luxere” off-gridders dat zij soms hun boiler uitzetten, of een boek lezen ipv netflixen, of de batterijen met een generator bijladen.
Natuurlijk is dat soms enorm balen. Maar tegelijkertijd vind ik het ook mooi, want ik kan nu zo ontzettend blij zijn als in de winter de zon schijnt, omdat ik dan weer stroom heb.
Je leeft zo meer met de seizoenen.
Die “way of living” heeft uiteraard ook mooie kanten!
Vroeger gebruikten we nooit de oven, dat is een energievreter, dus een eco-zonde!
Maar nu we in de zomer een overload aan stroom hebben, bakken we soms een pizza 🙂
De vanzelfsprekendheid dat er altijd stroom is en
dat je kan aanzetten wat en wanneer jij wilt,
die is er niet meer.Het vraagt een mind-set van adaptatie, flexibiliteit en afhankelijkheid.
Voorbeeld 1:
Vroeger dacht ik als de zon scheen: “Lekker weer!”
Nu denk ik: “Ik moet wassen…”
Voorbeeld 2:
We waren in een vakantiehuisje en een van de kinders had per ongeluk een lamp aangelaten. Waarop ons toen vierjarig zoontje verschrikt riep: “Nou gaan de batterijen leeg!”
Ik stelde hem gerust dat we daar op het net waren aangsloten, dat er dus geen batterijen leeg konden gaan. Maar dat het inderdaad goed is om het licht uit te doen, niet enkel omwille van de batterijen, maar vanwege het milieu.
Maar dit is dus de mind-set die je hoort te hebben.
Voorbeeld 3:
Een deelnemer van de studiedag/webinar Off-grid merkte op: “Het lijkt wel alsof ik een hond neem, ik moet er constant rekening mee houden en voor zorgen”.
Ik vond dat een pracht van een vergelijking.
3. Je dient theoretische technische kennis te hebben
Om off-grid te gaan, dien je technische kennis te hebben, zowel theoretisch als praktisch.
We starten met de theoretische kennis.
Zoals ik hierboven al schreef, bepaalt de batterij-capaciteit wat je die dag wel (of juist niet) kan gebruiken. Maar dan dien je ook wel van ieder apparaat te weten wat het verbruikt.
Als men off-grid wil gaan, komen ze bij een advies vaak met hun energiefactuur aanzetten.
Maar het gaat niet om jouw totaal verbruik, je dient echt zelf van ieder apparaat te weten wat het verbruikt. En niet enkel om eenmalig een systeem-op-maat samen te stellen, maar dus ook voor het dagelijks gebruik.
Voorbeeld: Vandaag hebben de batterijen x volt = ik kan wel laptop laden (laag vermogen), maar niet wassen (hoog vermogen).
Want je mag batterijen niet leeg trekken, dan gaan ze sneller kapot en moet je ze dus eerder vervangen, wat slecht voor het milieu en ook duur is.
Maar voor hun levensduur mag je ze ook weer niet lang vol laten, ze moeten “werken”.
Naast de batterij-capaciteit dien je ook rekening te houden met vermogen van je omvormer.
Apparaten met een te hoog piekvermogen kan niet. En twee (of meer) apparaten die samen een te hoog piekvermogen hebben, kun je niet tegelijkertijd gebruiken.
Het is dus niet zoals een huis bouwen: ik kan geen huis bouwen, maar ik kan er wel in wonen.
Dit geldt echter niet voor off-grid: als je geen verstand van elektriciteit hebt, kun je niet off-grid gaan.
De mentaliteit: “Ik snap er geen bal van, iemand zoekt alles maar voor mij uit en ik betaal wel”, dat kan dus niet bij off-grid.
Mijn vuistregel: als je het verschil niet kent tussen Volt en Watt, begin er dan niet aan.
Voorbeeld 1:
De schoorsteenveger kwam langs en die had een zware stofzuiger, niet qua gewicht, maar qua vermogen 😉
Ik was echter niet thuis en mijn vriend let daar niet op, dus springt er een zekering.
Gelukkig had ik een zekering ingebouwd, want beter een zekering kapot, dan je hele systeem naar de mallemoeren.
Voorbeeld 2:
We hadden veel takken in de tuin, al takkenmuren gebouwd, maar nog steeds stapels met takken. Dus van iemand uit het dorp een hakselaar geleend.
Mijn vriend kijkt dan hoe dat ding praktisch werkt, terwijl ik gelijk duik naar het etiket met elektrische gegevens oftewel kan ons systeem dat aan?
4. Je dient praktische technische kennis te hebben
Naast theoretische kennis, dien je ook praktische technische kennis te hebben.
Voorbeeld 1:
Ik had wasmachine aan staan, maar mijn vriend had dat niet door en zette ook de inductie-kookplaat aan. Onze omvormer kan twee piekvermogen apparaten tegelijkertijd niet aan, dus knalt er een zekering.
Dan moet je wel zelf even een zekering kunnen vervangen.
Voorbeeld 2:
Wij hebben ons huis laten stuccen en verven. Maar onze zonnepanelen zijn aan de gevel bevestigd (zie foto in deze blog), dus moesten we wel zelf even de panelen loskoppelen, verwijderen, weer terughangen en aansluiten.
Voorbeeld 3:
Vorig jaar hadden we blikseminslag: systeem kapot.
Maar wat was er precies kapot: batterijen, omvormer, laadregelaar, batterij-mamangement-systeem, zekering, kabel doorgebrand?
Dat moet je dan wel zelf uitzoeken zodat je nieuw exemplaar kan bestellen en inbouwen.
Nu denk je misschien dan vraag ik wel een elektricien.
Maar er zijn weinig elektriciens die verstand hebben van off-grid-systemen.
En als je er al eentje vindt, moet je wachten tot die een keer tijd heeft…
In de tussentijd zit jij dus zonder stroom.
Oftewel beter als je het zelf kan oplossen.
5. Off-Grid en fossielvrij is niet mogelijk
Naast off-grid is ook fossielvrij populair.
Echter fossielvrij en off-grid gaan niet samen, want hier in de BeNeLux is er met die grijze winters te weinig zon om dan off-grid op inductie te koken en een warmtepomp te gebruiken, laat staan een elektrische auto laden.
Dat is ook zo tegenstrijdig met off-grid, in de zomer als er veel stroom is, eet je salades, pak je de fiets en verwarm je je huis niet. Terwijl in de winter, als er weinig stroom is, je behoefte hebt aan warme maaltijden, je makkelijker de auto pakt en je je huis verwarmt.
Hoe doen wij dat dan?
- In de zomer koken we op inductie en in de winter op gas
we hebben hier echter geen aardgas-aanluiting, dus we gebruiken een propaan gasfles. - Wij verwarmen ons huis met een houtkachel
voordat ik daar weer commentaar op krijg, lees eerst even deze pagina:
we hebben de meest efficiente kachel én ons huis wordt slechts verwarmd tot 16°C.
Oftewel off-grid en fossielvrij is niet mogelijk, je zal dus moet kiezen.
Kritische noot
Regelmatig krijg ik te horen dat batterijen van een off-grid systeem niet goed zijn voor het milieu, klopt.
Maar een netgekoppelde installatie is ook niet goed voor het milieu, want het rendement van het elektriciteitsnet is slechts 40% (meer duiding in arg.5).
En fossielvrij klinkt heel duurzaam, de particulier gebruikt dan zelf geen fossiele energie meer door zijn huis elektrisch te verwarmen ipv gas en door elektrisch te rijden ipv benzine.
Particulier trots op duurzame imago, maar het probleem wordt gewoon verschoven, want die elektriciteit wordt grotendeels met fossiele energie opgewekt, slechts 13% van de energie is groen (bron).
Natuurlijk plaatsen we als maatschappij steeds meer zonnepanelen en windmolens, maar tegelijkertijd gaan we ook steeds meer verbruiken. Het is zelfs zo dat het aandeel groene energie daalt, omdat we meer gaan verbruiken dan we aan groene-stroom-bronnen installeren.
Dus fossielvrij is met ons huidige energie-verbruik in de praktijk niet mogelijk.
Het enige wat goed is voor het milieu,
dat is en blijft zo min mogelijk energie verbruiken!
Wil niet je droom verpesten, maar je helpen met een realistisch beeld
Ik besef dat dit geen positieve blog is en dat sommige lezers dit liever niet willen lezen.
Begrijp me goed, ik wil absoluut niet jouw off-grid droom verpesten!
Maar ik merkte tijdens mijn studiedagen/webinars Off-Grid dat er vaak een simpel en naief beeld rond off-grid hangt. En ik wil je dus alleen maar helpen met ook een realistische visie.
Ik hoop dat je er iets aan hebt!
Bron: Freepik
Interesse en meer weten?
Documenten & achtergrond-info voor donateurs
Meer informatie over off-grid en windmolens is beschikbaar op het Donateursplein.
Wil je ook donateur worden, zo toegang krijgen tot deze info, genieten van nog veel meer voordelen en tegelijktijd onze vereniging steunen? Klik dan hier.
Ook vind je daar een aantal interviews met mij over onze Off-Grid situatie:
Webwinkel
Off-grid-toepassingen vind je in mijn webwinkel!
Zoals mobiele zonnepanelen voor het opladen van je phone/tablet/laptop of je tuinhuisje voorzien van een zonnepaneel met accu en lampen.
Maar ook voor complete off-grid systemen vind je er alle mogelijkheden.
Boekenwinkel
En in mijn boekenwinkel kun je nog meer lees-inspiratie vinden:
Lees ook over onze off-grid situatie:
– We zijn off-grid!
– Off-Grid: eenvoud of comfort?
– Off-Grid: naast 220 Volt, nu ook 12 Volt systeem geïnstalleerd
– Onze windmolen
Lees ook over apparaten zonder elektra:
– Leven zonder koelkast
– Lampen voor als we met stroompanne kampen
– Blender zonder elektra
– Keukenmachine zonder elektra
– Wonderpan
– Klok en wekker op zon of water
– Wasmachine alternatieven
– Wassen zonder elektra
– Bezem veegt stofzuiger weg
– Water koken: zonder gas of elektra
Lees ook over energie-visie:
– Energie voor morgen
– Waarom warmtepompen niet duurzaam zijn
Lees ook over minder afhankelijk zijn:
– Stroomstoring, zonder dat wij het merken
– Leven zonder stroom
– Eco-lifestyle: the real life
– Zelfvoorzienend?
– Zelfvoorzienend versus off-grid
Lees ook over energie besparen:
– De 15 beste blogs over energie besparen
– Hoge energieprijzen? Kies voor energievrijheid
– Aan kouder wonen kun je wennen
Vind je deze blog inspirerend?
Steun onze vereniging, word donateur en geniet van de voordelen!
Mijn nieuwe blogs over onze eco-lifestyle in je mailbox?
Schrijf je dan in op de Nieuwsbrief.
Of neem een kijkje in mijn Webwinkel of Boekenwinkel waarmee je onze vereniging ondersteunt zonder dat het jou extra geld kost.
Beste Evelien,
Dank voor je uitgebreide uiteenzetting!
Goed nieuws, het CBS heeft vandaag de nieuwste cijfers voor NL gepubliceerd en het aandeel groen is met name door wind (op zee) nu 50%. Ben wel benieuwd hoe je berekeningen, met nog 13% groen, nu uitvallen?
In een on-grid situatie is het gebruiken van een batterij i.c.m. zonnepanelen ook een optie om het fossielvrij gebruik van energie verder te verhogen. Naast natuurlijk het uitgangspunt zoveel mogelijk te besparen en je eigen opgewekte elektriciteit te gebruiken. Zou je in een volgende blog, op deze situatie die voor meeste Nederlandse huishoudens mogelijk meer realistisch is, meewillen wegen en ook in kunnen gaan op een on-grid batterij situatie.
Bron: CBS
@Dennis: Ik verwijs in deze blog voor de bron van mijn cijfers naar mijn blog over warmtepompen. Staat er ook duidelijk bij vermeld: (bron) !
Ik schrijf over off-grid omdat wij off-grid leven.
Ik weet dat de meeste mensen wel aangesloten zijn op het net.
Ik schrijf over zero-waste omdat wij zero-waste leven.
Ik weet ook dat de meeste mensen enkel “hun afval goed scheiden”.
Zoals je kunt lezen in mijn opmerkingen over blog-reacties leven wij donkergroen:
Batterijen vragen heel veel grondstoffen waarvoor prachtige natuur verwoest wordt en waarvan niet genoeg bestaat. Is het naast minder stroom gebruiken niet verstandiger om op te letten wanneer je stroom gebruikt? Dus wassen als de zon schijnt of het hard waait? Dan gebruik je geen batterij maar wel zoveel mogelijk duurzaam opgewekte energie, eventueel van je eigen panelen.
@Tania: Batterijen zijn inderdaad slecht voor het milieu, maar dat is energie van het net ook, omdat dat het maar 40% rendement heeft.
Het beste is om inderdaad stroom te gebruiken als die voorradig is, daarover schreef ik al eerder in mijn blog Energie voor morgen.
Om de mensen daartoe te stimuleren dient er een variabele energieprijs ingevoerd te worden:
– als er veel stroom is -> lage energieprijs
– als er weinig stroom is -> hoge energieprijs
Maar eigenlijk is dit hetzelfde scenario als met een off-grid-systeem:
– in de ochtend/avond tekort of hoge prijs, middaguur overschot of lage prijs
– in de winter tekort of hoge prijs, in de zomer overschot of lage prijs
Het is alleen zo tegenstrijdig dat zowel op dag-basis als op jaar-basis dit tegenovergesteld is aan ons gebruik:
– het is juist ’s ochtends en ’s avonds dat men veel stroom gebruikt
– in de zomer eet je salades, pak je de fiets en verwarm je je huis niet, terwijl in de winter je behoefte hebt aan warme maaltijden, je makkelijker de auto pakt en je je huis verwarmt
Maar we zullen, of we nu netgekoppeld of off-grid zijn, ons verbruik moeten gaan aanpassen wanneer er energie voorradig is!
(En dat is dus een van de redenen waarom ik geen fan van warmtepompen ben, omdat zij energie slurpen juist wanneer het er niet is)
Hallo Evelien,
Dank je wel voor je heldere uitleg. Helaas is off-grid voor ons niet mogelijk doordat wij inderdaad te weinig weten van alles wat er bij komt kijken. Daar zijn we ons zeer bewust van maar tegelijkertijd proberen we wel heel bewust om te gaat met energie, niet te veel te gebruiken, bewust gebruiken, 3 zonnepanelen aangesloten en energie gebruiken als de zon schijnt. Water verbruik is flink gedaald door anders omgaan met water.
We zouden meer willen maar het moet ook mogelijk zijn en dat is het op het moment niet.
Dank je wel voor het mee mogen kijken met jullie levensstijl en natuurlijk zijn we donateur…
Groetjes, Marita
@Marita: Merci voor je waardering!
En een beter milieu begint inderdaad met bewust omgaan met energie & water.
Super dat jullie al jaren donateur zijn <3
Zijn er ook kleine windmolens die je door de donkere dagen kunnen helpen?
@Corné: Ja, om die reden hebben wij ook een kleine windmolen.
Je kan daar meer over over lezen in de blog Onze windmolen.
Ik vind het een goed en evenwichtig artikel.
Mijn eigen job is in de elektriciteit maar ik zou zelf nooit de keuze maken om mijn woning offgrid te maken.
Zelfs eigen zonnepanelen wil ik niet. Alhoewel ik wel heel erg voorstander ben van de combi zo’n/wind/batterij. Maar dan wel op industrieel niveau, niet particulier. Daarom ben ik wel al bijna 20 jaar bij een energiecoöperatie.
Ons eigen elektriciteitsverbruik is in totaal <2500kWh per jaar en daar zit alles in. De verwarming is bijvoorbeeld via lucht/lucht warmtepomp die draait enkel tussen 10h en 16h, tussen de ochtend en de avondpiek en waarbij er meestal veel pv-stroom is te merken aan de prijs.
De verliezen op het elektriciteitsnet zelf zijn trouwens iets van een 6% wat ook nog best veel is. Die 40% is waarschijnlijk met het gemiddeld rendement van de klassieke centrales (kern/gas/kolen) inbegrepen?
Groeten
Mathias
@Mathias: Bedankt voor je compliment.
Ieder zijn/haar voorkeur hoe hij/zij in zijn/haar energie voorziet en dat is ook prima, want ik suggereer absoluut niet dat we allemaal off-grid moeten gaan.
De bron van die 40% rendement verwijst naar mijn blog over Warmtepompen en daar verwijs ik naar mijn Kennisbank voor de onderbouwing van dit cijfer.
En ik zie dat je onder de blog over Warmtepompen ook al nieuwsgierig was naar mijn bronnen. Ik kan je verzekeren dat ik meerdere bronnen heb die dit rendement van 40% bevestigen.
Nieuwsgierig naar mijn bronnen? Word dan donateur.
De reden waarom ik mijn bronnen enkel voor donateurs toegankelijk maak, is niet om er rijk van te worden, absoluut niet, ik werk 60u/week voor een vrijwilligersvergoeding, ik doe dit werk uit passie!
Maar ik steek heel veel tijd en energie om alles uit te zoeken, degene die al deze research waarderen en meer details willen weten, kunnen donateur worden als blijk van waardering en erkenning voor al mijn werk.
Pingback: Hoe bereid je je voor off-grid - Site