Koken
Hoog energieverbruik in de keuken
In de keuken wordt veel energie verbruikt door de volgende apparaten:- koelkast
- diepvries
- oven
- vaatwasser
- waterkoker
- koffiezetapparaat of senseo
- magnetron
En dan heb je vaak nog de apparaten die in de keukenkastjes staan:
- staafmixer
- keukenmachine
- blender
- frituurpan
- tosti-apparaat
- wafelijzer
- ijsmachine
- broodbakmachine
- gourmetset
- sapcentrifuge
- elektrisch mes
In de keuken kun je dus heel veel energie besparen!
Geen elektrische apparaten in onze keuken!
In onze keuken geen elektrische apparaten, omdat ze overbodig zijn:
* koelkast & diepvries - koel-producten in garage, tevens niet veel koelingnodig als je veganistisch eet, zie ook leven zonder koelkast
* elektrische kookplaat - gas is energiezuiniger en kookt fijner
* elektrische oven - we gebruiken wonderpan op gas
* magnetron/microgolf - enkel voor gehaaste mensen die geen tijd voor
basisbehoefte 'voeding' maken
* vaatwasmachine - in- en uitladen kost net zoveel tijd als hand-afwas
* waterkoker - fluitketel op gaskookplaat is energiezuiniger
* koffiezetapparaat & senseo - wij drinken geen koffie en voor bezoek zetten we koffie met
fluitketel en een filter
* frituurpan - vreet stroom, ongezond voedsel en stinkt
* tosti-apparaat, wafelijzer, ijsmachine, broodbakmachine, gourmetset, etc
hoe vaak gebruik je die apparaten echt en staan ze ondertussen stof te vergaren?
Waarom weinig elektrische apparatuur?
* Energie verspilling en dus milieu-onvriendelijk
* We vinden het een uitdaging om zonder te leven
* We willen graag onafhankelijk zijn
* Elektrische apparaten zijn duur in aanschaf & herstel
* Ze hebben beperkte levensduur in verhouding tot handmatige apparaten
* Productie van elektrische apparatuur kost veel energie en grondstoffen
* Aan het einde van hun levensduur is het moeilijk afbreekbaar afval
* Ze veroorzaken geluidshinder
* Veel apparaten zijn gewoon overbodig
* Ze leiden tot een ongezonde levensstijl
Alternatieve apparatuur
Leven zonder koelkast
Wij leven al een paar jaar zonder koelkast en diepvries en dat gaat prima.Daardoor hebben we een veel lager elektriciteitsverbruik.
Plus ook geen irritant gezoem van de koelkast meer.
Maar hoe doen we dat dan?
We eten vegan, dus geen vlees, vis en melkproducten. Dat maakt leven zonder koelkast al een stuk makkelijker.
Groenten en fruit zijn prima zonder koelkast te bewaren.
En de enkele producten die we eten die wel koeling nodig hebben, eten we als we boodschappen hebben gedaan.
Groenten en fruit zonder koelkast?
Eén keer per week doe ik boodschappen en daarna stel ik ons weekmenu op aan de hand van de houdbaarheid van de groenten.
Dus dag 1 en 2 eten we groenten die niet lang zonder koeling houdbaar zijn, zoals sla, paksoi, spinazie, broccoli, boontjes.
Op dag 3 en 4 die groenten die iets langer vers blijven.
En de laatste dagen van de week groenten die goed houdbaar zijn, zoals wortelen, prei, kool, courgette, bieten, pompoen, witlof.
Vaak bewaren mensen al hun groenten in de koelkast, maar voor veel groenten is het zelfs beter om buiten dan in de koelkast bewaard te worden. Dit geldt met name voor warmteminnende groenten zoals paprika, tomaat, courgette, komkommer, aubergine, avocado en pompoen.
Voor alle groenten geldt trouwens, met of zonder koelkast, dat je ze thuis beter gelijk uit het plastic haalt. Groenten moeten immers kunnen luchten.
Hoe met andere producten die koeling nodig hebben?
Wij eten de dag dat ik boodschappen heb gedaan en de dag daarna tofu en tempé. En de andere dagen eten we linzen, noten, kikkererwten en bonen als eiwitbron.
Ook eventuele andere producten uit de koeling eten we enkel op de boodschappen-dag. Maar veel andere koele producten dan tofu en tempé eten wij eigenlijk niet.
In de zomer?
Vaak wordt ons de vraag gesteld of leven zonder koelkast ook in de zomer mogelijk is?
Ja, want dan kunnen we natuurlijk verse groenten uit onze tuin halen en dan heb je helemaal geen koelkast of specifieke bewaarmethoden nodig.
Restjes eten?
En wat met restjes eten die over zijn?
Nooit gooien we eten weg! Wij eten twee maal per dag een groenten maaltijd, dus die restjes worden gewoon binnen een halve dag in de volgende maaltijd gebruikt.
Soort-specifieke bewaarmethoden
We passen wel soort-specifieke bewaarmethoden toe. Groenten die onder de grond groeien, bewaren we ook koel en in het donker, zoals aardappelen, uien, witlof, bieten. Helaas hebben we geen kelder, dus leggen we deze groenten in een papieren zak in de koele garage.
Groenten die rechtop groeien, bewaren we ook rechtop in een bak met vochtige aarde, zoals wortelen en prei.
Appels, peren, bananen, abrikozen, pruimen, perziken, passievruchten en tomaten trouwens altijd afzonderlijk bewaren en niet in de groentemand of fruitschaal leggen. Want deze vruchten produceren ethyleen dat sommige groenten en fruit sneller doet rijpen en dus ook rotten.
Voor aardappelen is de stof ethyleen overigens wel goed, omdat dit de kieming remt. Dus bewaar je appelen bijvoorbeeld bij de aardappelen.
In onderstaande tabel vind je welk groente en fruit ethyleen-producerend en welke ethyleen-gevoelig zijn en waarvan je contact met ethyleen-producerende soorten dus beter voorkomt.
Deze tabel is beschikbaar voor donateurs in de Kennisbank
Een onderzoekster ging luisteren naar oudere mensen en vertaalde hun kennis over het bewaren van voedsel in een hedendaags design. Zie hier haar project:
Zonne-koelkast
De zon stelt ons in staat om elektriciteit op te wekken (mbv zonnepanelen) en om zaken op te warmen: zonneboiler, zonnedouche & solar-cooker.
Maar je kunt ook koelen met de kracht van de zon!
Een zonne-koelkast werkt op het principe van 2 potten die in elkaar worden geschoven en waar zich nat zand tussen bevindt. Het water in het zand gaat verdampen en daardoor daalt de temperatuur van de binnenste pot.
Verwacht overigens niet dezelfde koele temperaturen als bij een "echte" koelkast, maar slechts enige graden verschil met de omgevingstemperatuur.
Droogkast
Met een droogkast kun je groenten en fruit drogen waardoor ze veel langer houdbaar zijn. Zelf doen we dit niet, omdat we vers voedsel boven gedroogde voeding prefereren. Maar zij die er geïnteresseerd in zijn, kunnen hier meer info vinden hoe je zelf een droogkast kunt maken.
Zonder koelkast is "cool"
Leven zonder koelkast is dus perfect realiseerbaar. En het voordeel hiervan is, naast het minder energieverbruik, dat je ook weer echt bewust wordt van de afzonderlijke groei-omstandigheden van groente en fruit en die probeert na te bootsen in de bewaarmethode. Als je die methodes eenmaal toepast, heb je zelden nog rotte groenten of fruit.
Aangezien duurzaam leven, je eigen groenten kweken en belangstelling voor vergeten rassen tegenwoordig helemaal hip is, hoort zonder koelkast leven en het toepassen van soort-specifieke bewaarmethoden daar ook bij.
Daarom voorspel ik alvast dat de nieuwe trend gaat zijn: Zonder koelkast is "cool"!
Wonderpan
Een wonderpan, is dat een pan uit een sprookje? Nee, hij bestaat echt!Het is een pan die je op het fornuis zet en werkt als oven. Omdat je dus enkel de pan verwarmt en niet de gehele oven, hoef je veel minder ruimte te verwarmen. En bespaar je dus elektriciteit in het geval van een elektrische oven of gas bij een gasoven.
Geen herrie
Plus nog een voordeel, een elektrische oven heeft een ingebouwde ventilator die altijd automatisch herrie gaat maken, grrrr... En die blijft maar loeien ook als je de oven al uit hebt gezet en je lekker van je taart aan het genieten bent.
Met de wonderpan heb je dit lawaai niet, je kan gewoon rustig in de keuken verder kokkerellen (of al het bakgerei afwassen...) en je daarna in alle rust volledig overgeven aan het smaak- en geurgenot van vers gebakken taart, mmm!
Geld- en ruimtebesparing
Met een wonderpan hoef je dus niet eens meer een oven in huis te hebben, wat je veel geld voor de aankoop van een oven kan besparen. Maar net zo belangrijk, het bespaart je ook veel ruimte in je keuken!
Werking
De pan heeft een tulbandvorm, waar je je beslag in doet. Deze sluit je af met het deksel met ventilatiegaten. Op het fornuis zet je het bodemplaatje met in het midden een gat. De bodemplaat wordt verwarmd. De warmte stijgt op door het gat in het midden, gaat de pan in en verlaat de pan weer via de ventilatiegaten. Daardoor wordt de warmte heel gelijkmatig verdeeld, zodat het baksel overal goed gaar wordt.
De pan is geschikt voor alle warmte-bronnen, dus ook inductie en houtkachel.
Materialen
De Wonderpan is verkrijgbaar in RVS en aluminium.
Ik kreeg de vraag of het gebruik van de aluminium wonderpan niet schadelijk is voor de gezondheid omdat aluminium een mogelijke rol zou spelen bij dementie en Alzheimer? Wetenschappelijke bronnen melden echter dat een belangrijke rol van aluminium hierin zeer onwaarschijnlijk is (bron). Mocht er toch een mogelijk verband zijn, dan moet je zoveel aluminium binnen krijgen dat dit in het dagelijks leven niet mogelijk is (bron).
Wij gebruiken de wonderpan hooguit eens per maand om een taartje te bakken. De kans is veel groter om aluminium binnen te krijgen via deodorant (aluminium is daarin een belangrijk ingrediënt omdat het de zweetgangen afsluit, zodat de huid minder zweet kan afgeven), eten en drank uit blik, aluminiumfolie en -verpakkingen, voedingsadditieven (diverse E-nummers bevatten aluminium) en vaccinaties (door aluminiumhydroxide reageert het immuunsysteem alerter op de aangeboden antigenen).
Waar te koop?
Je kan de wonderpan hier bestellen.
Zo zie je dat energie-, geld- én ruimtebesparing perfect matchen met heerlijke taart.
Eco-leven is geweldig (lekker)!
Hooikist en hooimadam
Een veel gebruikte tip om in de keuken energie te besparen is het gebruik van een hooikist. Je kookt het eten even goed door, zet het in de hooikist, waarin het eten dan verder kan garen zonder dat je dus nog elektriciteit of gas nodig hebt. Ideaal voor stoofpotjes, zilvervliesrijst, kikkererwten, bonen en linzen!
Wij hebben echter geen hooikist, omdat ik een kist teveel ruimte in beslag vind nemen. Ik gebruikte een theemuts. Je kan de pan ook in je bed onder het dekbed plaatsen.
Het probleem bij de theemuts was dat ik er enkel een klein pannetje onder kon plaatsen. En een grotere pan in bed plaatsen leek me niet zo goed idee, stel dat hij omvalt, kan ik al mijn beddengoed wassen. Dan is er geen energiebesparing meer, maar energieverspilling.
Dus ik was heel blij toen ik de Hooimadam vond. Geschikt voor kleine én grote pannen en als we hem niet gebruiken, neemt hij (of beter zij) weinig plek in beslag.
De Hooimadam is verkrijgbaar in verschillende formaten en kleuren.
We weken de avond vantevoren kikkererwten of bonen. De volgende ochtend even met vers water spoelen en aan de kook brengen. Als het geheel goed kookt, gaat de pan in de Hooimadam en 's avonds zijn ze gaar.
De zilvervliesrijst brengen we 's ochtends na het ontbijt even aan de kook, dan in de Hooimadam en voor de middagmaaltijd hebben we heerlijke gare rijst.
Blender zonder elektra
Onze blender werkt zonder elektriciteit, maar wordt met de hand aangedraaid.
Plaatsbesparing
Wat ik een voordeel vind, is dat dit simpele apparaat geen 21 verschillende opties heeft, waardoor er niet allemaal verschillende attributen in je keukenkastje liggen die je eigenlijk toch nooit gebruikt.
En deze blender is eigenlijk bedoeld voor kamperen, dus het voetstuk past in de kom om zo plaats in je rugzak te besparen. Maar natuurlijk ook in je keukenkastje. Waardoor er weer meer plaats is voor grootverpakkingen.
Omdat deze kampeer-blender lichtgewicht is, moet je het voetstuk tijdens gebruik wel met de bijgeleverde C-klem vastzetten om zo voldoende kracht uit te kunnen oefenen.
Snelheden
Hij heeft twee verschillende snelheden. Als je het handvat bovenin plaatst draait hij gemiddeld, maar als je hem onderin plaatst, gaat hij supersnel!
Ik ben echt heel blij met mijn nieuwe blender, weer een elektrisch apparaat minder, minder rommel in mijn keukenkastjes en toch lekker notenmelk zonder afval te hebben!
In dit filmpje zie je de blender in werking:
Helaas is deze blender niet meer verkrijgbaar.
Goed alternatief is een passe-vite / passeerzeef, werkt ook zonder elektra én is plastic-vrij!
Keukenmachine zonder elektra
Wij hebben zelf de Multisnijder gekocht:
Er zijn ook verschillende andere modellen te koop:
Nog een Multisnijder-model dat ook werkt door aan een touw te trekken.
En een Groentemolen die werkt door aan hendel te draaien.
Nu kunnen we dus weer heerlijke koolsalade eten, zelf kikkererwtenburgers maken en noten fijnhakken voor choco-dadel-cashew-taart. Een fijn keukenapparaat dat heel handig is, niet veel plek in de keukenkastjes in beslag neemt én geen elektriciteit nodig heeft.
Pannen zonder gif
Teflon anti-aanbaklaag is giftig
Milieubewust en gezond koken, je denkt dan vaak enkel aan de gerechten, maar ook de pan speelt een belangrijke rol. Pannen hebben een anti-aanbaklaag, ideaal. Of toch niet? Nee, want pannen met een teflon anti-aanbaklaag zijn namelijk giftig! Het is daarom dat deze pannen vanaf 2015 verboden worden. Maar wat dan als alternatief?
Teflon wordt verboden
Eerst even een paar technische details:
- PTFE: anti-aanbaklaag
- PFOA: grondstof van PTFE (de anti-aanbaklaag) die giftig kan zijn bij oververhitting
- Teflon: merknaam voor PTFE
De anti-aanbaklagen die PFOA bevatten zullen dus vanaf 2015 niet meer gemaakt worden:
- Deze anti-aanbaklaag gaat namelijk flink in kwaliteit achteruit bij hoge temperaturen en daarbij komen giftige gassen vrij.
- Ook schilfert de teflon-laag af bij overhitting en komen er kankerverwekkende deeltjes in je eten terecht!
- En Teflon wordt geproduceerd met behulp van PFOA (PerFluorOctaanzuur) wat naast een kankerverwekkende stof, ook zeer verontreinigend is voor het milieu.
Anti-aanbaklaag van thermolon
Gelukkig bestaan er tegenwoordig ook pannen met een anti-aanbaklaag van thermolon. Thermolon is hittebestendig tot hoge temperaturen, zelfs tot 450°C komen er geen giftige dampen vrij en schilfert de antikleeflaag van de pan niet af.
Thermolon-antikleeflaag wordt gemaakt uit mineralen in plaats van kunststof. En de productie van thermolon heeft ook 60% minder CO2 uitstoot in vergelijking met de teflon-antikleefpannen.
Pannen met een thermolon-antiaanbaklaag zijn dus beter voor je gezondheid én het milieu.
Verschillende merken verkopen pannen met een thermolon anti-aanbaklaag:
GreenPan, BK en VitaVerde.
GreenPan bakt er niets van
De GreenPan was een goed alternatief dachten we en daarom hebben we deze pan in 2012 aangeschaft. Maar we vonden hem na een tijdje niet fijn meer bakken, alles brandde er in aan en we hebben hem dus weer weggedaan.
Pannen zonder anti-aanbaklaag
Natuurlijk kun je ook gewoon kiezen voor pannen zonder anti-aanbaklaag.Keramische en gietijzeren pannen hebben bijvoorbeeld geen antikleeflaag.
Fan van keramische pan
Deze heeft verschillende voordelen:
- Ten eerste hebben ze dus niet de giftige anti-aanbaklaag van Teflon.
Keramische pannen hebben een betere warmte geleiding dan normale pannen en behouden hun warmte vrij lang. Waardoor je dus energie kunt besparen!
- De pannen bakken niet aan, omdat de keramische laag erg glad is.
- Met deze pannen kun je gezond koken zonder olie, omdat de pan dus niet aanbakt.
Door de gladde laag zijn ze gemakkelijk schoon te maken.
Het beste is om ze simpel met een doekje of stukje wc-papier schoon te vegen, afwasmiddel en water zijn dus overbodig.
Je kan ze ook even met de hand af wassen. Wacht hiermee niet te lang, want de kleurstoffen van kruiden kunnen in het witte oppervlak trekken.
Ze zijn vaatwasserbestendig, maar toch kun je ze beter niet in de vaatwasmachine doen, omdat deze het keramische oppervlak stroef kan maken.
Een tip is om de pannen uit te koken met azijn, dit maakt ze weer als nieuw.Voor de handafwas, lees ook hoe je zelf afwasmiddel kunt maken en over composteerbare afwassponsjes.
Gezond in het kwadraat
Naast gezonde en pure ingrediënten (bio, vegan, suikervrij, glutenvrij en onbewerkt), koken we dus ook in gezonde pannen. Ze hebben we gezonde maaltijden in het kwadraat!
Voeding
Impact voeding op milieu en gezondheid:
Wij kiezen daarom voor:
Bio
Hier in huis is biologische voeding de norm en dat vinden wij heel logisch.
Ik vind het altijd nog verbazingwekkend dat bio de uitzondering is en dat dus niet-bio voeding de standaard is? Dat bio-voeding gelabeld is en daardoor "exclusief" is.
Ik stel voor dat bio-voeding voortaan de standaard wordt
en vanaf nu niet-bio voeding een label gaat dragen
en dan het volgende:
Want dat is wél het geval, alles wat niet bio is, zit vol met pesticiden en kunstmest, ofwel gif!
Daarnaast willen we geen kunstmatige kleur-, geur- en smaakstoffen of conserveringsmiddelen in ons lichaam.
Uit onderstaand Zweeds onderzoek blijkt namelijk dat een gezin dat gangbare voeding at veel gifstoffen in hun lichamen had. Maar door het eten van bio-voeding waren die binnen twee weken verdwenen!
Maar bio, dat is toch duurder?
"Die bio-komkommer kost € 0,20 meer.... dat is toch té duur?"
Maar mensen gaan vaak wel meerdere keren per jaar op vakantie, een dagje shoppen, ergens wat drinken of hapje eten, kopen geregeld de nieuwste smartphone of een nieuwe auto, dan wordt er niet gekeken op die € 0,20.
Het is dus niet een kwestie van geld, maar van prioriteiten!
Als je denkt geld uit te sparen door naar een Duitse discounter te gaan (lees: Aldi of Lidl), dan word je daar altijd verleid tot het kopen van allerlei "rommel-aanbiedingen" die je helemaal niet nodig hebt.
Dus ben je daar uiteindelijk net zo veel geld kwijt voor je boodschappen als dat je die bij een bio-winkel zou doen. Alleen heb je bij een bio-winkel én geen rommel in je eten én geen rommel in je huis.
Ja, boeren die met gif spuiten en kunstmest gebruiken, hebben een grotere opbrengst en dus zijn ze goedkoper.
Maar het hele eco-systeem wordt door hen vervuild en wie betaalt dat?
Juist de maatschappij, lees de belastingbetaler. Ook de mensen die wél bio kopen en niet voor die vervuiling verantwoordelijk zijn, betalen hier dus aan mee, zeer onterecht!
Als ze die kosten voor het weer herstellen van het vervuilde eco-systeem ook eens in de prijs van gangbare voeding zouden doorrekenen, dan zou gangbare voeding veel duurder zijn.
Ik verwijt het overigens de boeren niet. Het zijn wij, de consumenten, die om die producten vragen en zij beantwoorden slechts aan die vraag...
Voeding versus vulling
Het is van groot belang hoe je voeding ziet, als voeding of als vulling?
Met gangbare voedingsmiddelen vul je enkel je maag, maar er zit weinig voedingswaarde meer in. Het is “leeg” eten.
Terwijl biologische producten je lichaam voeden met de grondstoffen (koolhydraten, proteïnen, vezels), vitaminen en mineralen die je nodig hebt. Zonder e-stoffen, additieven, conserveringsmiddelen, kleur-, geur- en smaakstoffen. Het is dus puur en “vol” eten.
En voeding is de brandstof van je lichaam en van je geest. Je kan er dus beter maar voor zorgen dat deze brandstof van de beste kwaliteit is!
Pleidooi: bio geeft korting zorgverzekering
We zijn tegenwoordig boos dat de ziektekosten zo hoog zijn en verontwaardigd dat steeds meer mensen ernstig ziek worden.
Maar we blijven het wel 'dood'normaal vinden om voeding met alle giftige residuen te eten?
Ik pleit er daarom voor dat mensen die bio eten, korting krijgen op hun zorgverzekering en bovenaan de wachtlijsten komen te staan.
Verzorgingsstaat
Overigens ben ik van mening dat ook de overheid hier meer een regulerende rol in dient te spelen, door bijvoorbeeld op bio-voeding minder btw te heffen. Omdat ze zo een veel gezondere samenleving stimuleert.
De vraag is echter of de doelstelling van de overheid is om zorg te dragen voor de samenleving?
Of dat ze liever bezig houden met geld vergaren?
Ik vrees het laatste, maar zelfs dan zouden ze beter opteren voor belastingverlaging op bio-voeding. Op korte termijn zijn er minder belastinginkomsten, maar op lange termijn besparen ze enorm veel uitgaven op zorg!
De omgekeerde wereld....
En het is toch op zijn minst bizar dat als je als boer geen kunstmest en pesticiden gebruikt, dat je daarvoor een hele lading papierwerk moet invullen, controles krijgt en ook nog eens geld moet betalen om het bio-label te krijgen.
Terwijl een boer die het hele systeem vervuilt, mag gewoon zijn gang gaan en van hem eisen we geen controles?
Veganisme
Dit betekent geen vlees, vis, melk, kaas, yoghurt en eieren.
1. We willen geen milieuvervuiling op ons bord, de vee-industrie heeft namelijk een grotere CO2-uitstoot dan de transportsector. Bij de productie van 1 kilo biefstuk komen net zo veel broekasgassen vrij als bij een autorit van 45 km.
2. Vlees en zuivel dragen bij aan het wereldvoedselprobleem, want van alle landbouwgrond in de wereld wordt 76% gebruikt voor de veeteelt, terwijl er nog steeds mensen doodgaan van de honger.
En er is 990 liter water nodig om 1 liter melk te poduceren, voor 1 kilo biefstuk is dat zelfs 100.000 liter, terwijl er nog meer mensen sterven door gebrek aan water dan van honger.
3. Daarnaast leidt veeteelt tot mondiale ontbossing voor de aanplant van sojaplantages die nodig zijn voor veevoer.
4. Ook willen we geen dierenleed en met het gebruik van zuivel en eieren houd je nog steeds het slachten van dieren in stand. Want een koe moet jaarlijks een kalf baren om melk te kunnen geven, maar de helft van al die kalfjes krijgt de bestemming kalfsvlees omdat ze als stiertje geen melk produceren.
De melk-industie, maar omgekeerde versie
Ook de helft van alle kuikens wordt versnipperd, want haantjes zijn niet productief. Voor de vrouwelijke helft ziet het er ook niet rooskleurig uit. Een vleeskip wordt slechts 6 weken oud en een legkip ook maar 1 jaar, dan is ze niet productief meer en eindigt ze als soepkip.
5. Vegan is ook nog beter voor je gezondheid!
Want je kunt prima zonder vlees en zuivel, dat je kalk nodig hebt is slechts pure commercie om de overgesubsidieerde melkplas weg te krijgen. Botontkalking (osteoperose) komt zelfs alleen voor in landen waar melk gedronken wordt. En vaak worden allergieen, eczeem en astma veroorzaakt door lactose-intolerantie.
Koemelk is bedoeld om een kalf in twee jaar 22,5 maal zo zwaar te maken, terwijl een baby na twee jaar slechts 3 maal zijn geboortegewicht is. Het is dus wel duidelijk waar al dat overgewicht in de westerse wereld vandaan komt.
Vitamine B12
Als je vegan eet, heb je wel behoefte aan vitamine B12 supplementen. De vraag wordt dan vaak gesteld of vegan wel natuurlijk is?
"Dieren noch planten produceren vitamine B12, enkel micro-organismen. Planten komen in aanraking met bodembacteriën die B12 produceren. Dieren eten die planten en krijgen zo B12 binnen.
Door B12-supplementen krijgen vegans hun B12 van dezelfde bron als alle andere dieren op deze planeet, namelijk van micro-organismen, en dit zonder dieren te doen lijden of schade te berokkenen aan het leefmilieu.
Want een bepaalde voedingswijze moet niet enkel realiseerbaar zijn voor groepje Westerlingen, maar voor 6 miljard mensen.
Vanuit dit standpunt: vegan, want dit heeft de kleinst mogelijke ecologische voedsel impact."
- Bron: Eva vzw
Je kan deze vitamine B12 binnenkrijgen door verrijkte producten te eten, zoals bijvoorbeeld soya-melk met toegevoegde vitamine B12. Deze verrijkte producten zijn echter ook bewerkte producten. En wij eten zo veel mogelijke pure en dus onbewerkte producten.
Vandaar dat wij een vitamine B12 supplement nemen. Wij hebben gekozen voor de kauwtabletten van Solgar met 1000 mcg.
- Deze zijn kauwbaar, dus ook gemakkelijk in te nemen door onze kindjes.
- En het zit in glazen potje, dus geen plastic afval.
Eva vzw raadt aan: "Dagelijks een B12-supplement van 100 mcg of wekelijks een supplement van 2000 mcg in te nemen."
Wij nemen daarom 2x/week een kauwtablet van Solgar met 1000 mcg.
Suikervrij
We eten geen producten waar suiker in zit, omdat je lichaam dit helemaal niet nodig heeft, het enkel lege calorieën levert en daardoor je eetlust in "echte" voeding belemmert.
En ook om geestelijke reden, want na het eten van suiker krijg je altijd een suikerdip waardoor je vermoeider wordt dan er voor, hierdoor krijg je meer zin in suiker en dit veroorzaakt verslaving.
Glutenvrij
We eten zoveel mogelijk glutenvrij. Dit heeft geen ecologische reden, maar doen we uit gezondheidsoverwegingen. Omdat we als we wel gluten eten daar last van ondervinden.We hebben geen coeliakie, dus kunnen nog wel af en toe gluten eten. Maar we voelen ons gewoon beter als we gluten mijden.
Onbewerkte producten
We eten zo min mogelijk bewerkte producten, dat betekent geen producten waarvan de oorspronkelijk toestand veranderd is door een bewerkingsproces. Oftewel geen pakjes en zakjes, maar enkel pure voedingsmiddelen.Dus geen margarine, plantaardige room, soepen en sausjes gebaseerd op poeder, tofu en kant-en-klare vega-burgers, bakmixen voor taart, bladerdeeg.
Dit houdt in dat we nog wel eten: groente, fruit, rijst, quinoa, amaranth, gierst, noten, linzen, kikkererwten en bonen.
Boycot supermarkt
Ons eten kopen we zoveel mogelijk bij de plaatselijke bio-winkel en we proberen de supermarkt te vermijden. Dit om de plaatselijke ondernemers te ondersteunen en niet de internationale ketens die een onderlinge prijzenslag voeren ten koste van goede werkomstandigheden voor arbeiders in het gehele productieproces van voeding.
Boodschappen doen in een lokale bio-winkel heeft vele voordelen:
1. Groenten en fruit zijn er niet voorverpakt in plastic en we kunnen het dus in papieren zakjes doen die we hergebruiken tot ze letterlijk uit elkaar vallen, zo hebben we veel minder plastic afval.
2. We kunnen er grootverpakkingen bestellen en zo onze afvalberg enorm verkleinen.
3. De voedselkilometers worden beperkt omdat de meeste producten rechtstreeks bij de lokale boeren worden gehaald.
4. We eten seizoensgebonden groenten en fruit, je vindt er bijvoorbeeld geen sperzieboontjes en aardbeien met kerstmis.
Dit verhoogt ook je weerstand omdat je dan in het juiste seizoen de juiste voedingsstoffen binnenkrijgt.
5. Ook ondersteunen we hiermee de lokale economie en niet een anonieme supermarkt.
6. Bio-winkels zijn de pioniers, zij waren de degene die het voortouw namen om bio te promoten. En nog steeds zijn zij het die nieuwe bio-producten als eerste in hun assortiment opnemen en aan de man/vrouw brengen. De bio-winkel test dus of producten goed in de markt vallen.
Terwijl supermarkten enkel de “na-apers” zijn, nu ze zien dat er geld valt te verdienen met bio, nemen ze het ook in hun assortiment op. En enkel die producten waarvan is gebleken dat er een afzet voor is, dankzij de test-lanceringen van de bio-winkels.
7. Maar het meest toffe van een lokale winkel is wel het persoonlijke contact. Je wordt er altijd vriendelijk begroet en een praatje met je gemaakt, je ontmoet er gelijkgezinde mensen uit de regio, de mensen van de winkel weten precies wat je wel en niet lekker vindt en kunnen je daardoor dingen aanbevelen en voedingswaren die ze nog niet in hun assortiment hebben, kunnen we er bestellen.
“Winkel met lieve mensen of winkel met karretjes”
Voeding uit een lokale biowinkel is wel duurder dan bio-voeding uit de supermarkt, maar die paar euro’s extra zijn mij die dienstverlening wel waard.
Als ik naar een supermarkt ga, kom ik altijd chagerijnig buiten, veel te harde muziek, mensen die onpersoonlijk met hun karretjes langs elkaar heen lopen, enkel “standaard” producten in het assortiment die goed verkopen en alles is verpakt in plastic.
Terwijl als ik bij onze lokale biowinkel ben geweest, kom ik altijd zeer positief naar buiten. Blij om het persoonlijke en warme contact, fijn om te voelen dat je niet alleen bent in je interesse in gezonde voeding, mensen die respecteren dat wij zo min mogelijk afval willen kopen, die als we vaak dezelfde producten kopen zelf aanbieden om een grootverpakking voor ons te bestellen. Die aan onze kindjes zelf vragen hoe het met ze gaat en dan graag aan hen enkele Franse woordjes leren.
Hier in huis wordt de lokale biowinkel door de kindjes dan ook “de winkel met de lieve mensen genoemd” en de supermarkt noemen ze “de winkel met de karretjes”.
Radio-reportage en krantenartikel
Er is een radio-reportage gemaakt en een krantenartikel geschreven over “onze” bio-winkel door een Vlaamse journalist (december 2013). Hij wilde weten hoe een dergelijke lokale winkel die twee jaar geleden in de crisis-tijd is opgericht het zo goed doet? En dat terwijl een paar kilometer verderop, net over de grens in Luxemburg, ook nog eens een groot winkelcentrum met mega-supermarkt ligt waar de prijzen veel lager zijn.
De eigenaresse van de winkel had mij gevraagd om ook naar het interview te komen als Nederlands sprekende vaste klant. Je kan de radio-reportage hier beluisteren en op het einde vanaf minuut 2:35 kun je mij horen:
enkel beschikbaar voor donateurs
Het bijbehorende krantenartikel is hier te lezen:
enkel beschikbaar voor donateurs
In onze keuken
Onze boodschappenlijst
Vaak gestelde vragen zijn hoe wij zo zuinig leven, hoe ons boodschappenlijstje er uit ziet en hoe wij zo weinig afval realiseren?Hét antwoord: grootverpakkingen voeding!
Hierdoor besparen we:
- geld: grootverpakkingen zijn in verhouding goedkoper
- tijd: je hoeft veel minder vaak boodschappen te doen
- afval: je afvalberg slinkt aanzienlijk
Ons wekelijks boodschappenlijstje
We doen slechts eenmaal per week boodschappen (ook al hebben we geen koelkast of diepvries), dit bespaart geld omdat je dan minder koopt. Het bespaart ook veel tijd.
We gaan hiervoor naar de plaatselijke biowinkel en kopen daar groenten en fruit. Hiervoor nemen we papieren zakjes mee die we telkens hergerbruiken tot ze letterlijk uit elkaar vallen.
Ook kopen we er paar rollen tempeh die we dezelfde en de volgende avond op eten.
Grootverpakkingen
Al onze droge voedingswaren kopen we in papieren grootverpakkingen.
Hier is onze complete lijst:
Granen
- havervlokken - 25 kg
- rijst - 25 kg
- gierst - 25 kg
- quinoa - 25 kg
- amaranth - 25 kg
- boekweit - 25 kg
- rijst-, maïs-, boekweit- en kikkererwtenmeel - 5 kg
Conserven
- tomatenpuree - 12 pakken van 500 ml
- maïs - 12 potjes
- kokosmelk - 6 blikken van 400 ml
Eiwitten
- kikkererwten - 25 kg
- linzen - 25 kg
- bonen - 5 kg
- sesam - 25 kg (om zelf tahin en gomasio te maken)
- zonnebloempitten - 25 kg
- overige noten en zaden - in natuurvoedingswinkel waar je deze zelf kunt scheppen
Drank
- mijn vriend en kindjes drinken altijd kraanwater
- kruiden voor thee kopen we in papieren zakken in "herboristerie" in naastliggend dorpje (waar we te voet naar toe gaan)
- bier en wijn voor bezoek in statiegeldflessen
Smaakmakers
- zeezout - 1 kg
- tamari (sojasaus)
- appelazijn
- mosterd
Overig
- rijstwafels - minstens 12 rollen
- beleg: pindakaas - appelstroop - suikervrije jam - 12 potten
- gedroogd fruit: rozijnen - vijgen - dadels - 12,5 kg
Waar grootverpakkingen te koop?
En waar kun je al die grootverpakkingen kopen?
Een (bio)winkel zal zelden grootverpakkingen in de winkel zetten, want met kleinere verpakkingen verdienen ze meer én kom je vaker terug, dubbele winst voor hen.
Maar als je het vraagt willen ze het vast wel voor je bestellen, ik heb daar altijd een positieve respons op gehad. En op deze manier is er ook sprake van klantenbinding voor de winkel.
Sommige producten zijn niet in grote zakken te koop, zoals conserven, rijstwafels en beleg, maar omdat we die in grote hoeveelheden in één keer kopen krijgen we van de winkelier korting. Want zo zijn zij verzekerd van afname en het bespaart hen werk, zij hoeven ze niet uit te pakken en in de winkel te stallen.
En omdat er zoveel vraag naar is, zijn er voortaan nu ook grootverpakkingen in mijn webwinkel te koop!
Keukenkastjes
In plaats van elektrische keukenapparaten liggen onze keukenkastjes dus vol met alle grootverpakkingen.
Ons dagelijks menu
Wij eten dus bio, vegan, suikervrij, glutenvrij en afvalarm.Als ik dat zeg tegen mensen, krijg ik vaak de reactie:
"Wat eten jullie dan nog wél?"
"En geen brood, wat eten jullie dan zoal op een dag?"
Natuurlijk niet alleen konijnenvoer zoals sla en wortels, maar nog veel meer!
Hierbij een kijkje in onze keuken en ons dagelijks menu.
Stap voor stap
We zijn niet van de één op de andere dag op deze eetwijze overgestapt. We hebben, dit zoals ook alle andere aspecten van onze eco-lifestyle, stap voor stap gedaan.
- 1. Ik was al vanaf mijn twaalfde vegetariër.
- 2. Zodra ik op mezelf woonde, ben ik alles bio gaan kopen.
- 3. Tijdens mijn verblijf in de Amazone zonder koelkast, at ik als vegetariër daar automatisch vegan en voelde me daardoor zoveel beter, dat ik dit bij thuiskomst ben blijven doen.
- 4. Op een gegeven moment ook gestopt met suiker.
- 5. Na gezondheidsklachten ben ik glutenvrij gaan eten.
- 6. En natuurlijk steeds meer afvalarm.
Glutenvrij
Een paar jaar geleden kreeg ik maag- en darmklachten. En die werden steeds heftiger. De dokter bezocht, bloed laten prikken en doorverwijzing naar het ziekenhuis. Daar verschillende inwendige onderzoeken en echo's gehad. Maar ze konden niets vinden.
Dus ben ik zelf naar een oplossing gaan zoeken. Door producten die allergische reacties kunnen veroorzaken uit mijn voeding te schrappen. Melkproducten (lactose) at ik als vegan al niet. Dus dat kon niet de oorzaak zijn.
Maar ik at nog wel gluten en soja. Toen ik daarom besloot die ingrediënten ook niet meer te consumeren, verdwenen bijna al mijn klachten. Na een paar weken wel weer een keer die producten genuttigd en de klachten kwamen in alle hevigheid terug. Dus dat was duidelijk!
Voedselcombinaties
Een vriendin raadde me ook aan een boek over voedselcombinaties te lezen. Dat houdt in dat je bepaalde voedingsmiddelen beter niet samen kan eten. Bijvoorbeeld fruit altijd apart te nuttigen en eiwitten en koolhydraten niet samen te combineren.
Het is een complex verhaal, maar het boek The Beauty Detox Solution maakt het allemaal heel duidelijk en ook inzichtelijk met afbeeldingen. Laat je niet weerhouden door de woorden "beauty" of "detox" of door "de perfecte dame op de voorkant en dat wil/kan ik toch niet bereiken".
Want het boek is inhoudelijk écht goed!
Er zijn nog een paar boeken over voedselcombinaties. Dus voor meer info hierover, raadpleeg deze boeken.
Na het toepassen van deze voedingstips en het verwijderen van gluten en (niet-gefermenteerde) soja uit mijn menu, verdwenen mijn klachten helemaal!
Ik wil nu niet gaan beweren dat deze methode “juist” is, enkel dat ik er veel baat bij heb gehad.
Ontbijt
We beginnen de dag met havermuesli. We eten havervlokken en geen havermout, omdat mijn vriend dit lekkerder vindt: meer bite”.
1. In een schaaltje doe je havervlokken.
2. Daar voegen we dan smaakje aan toe in de vorm van pindakaas, tahin, appelstroop, jam of rozijntjes.
3. Plus wat nootjes voor mijn vriend en de kindjes, ik zelf niet want als ik 's ochtends of 's middags eiwitten nuttig, krijg ik last van maag en darmen (zie voedselcombinaties).
4. We voegen wat stukjes vers fruit toe.
5. In het begin deden we er zelfgemaakte notenmelk bij, maar nu doen we uit gemakzucht gewoon (heet) water. We koken het dus niet zoals gebruikelijk bij havermoutpap omdat het dan zo papperig wordt en we meer houden van wat "bite".
Twee maal per dag warme maaltijd
We eten hier twee maal per dag een warme maaltijd. Dat is wel iets meer werk, maar ook veel lekkerder!
We maken 's ochtends al een dubbele hoeveelheid groenten voor lunch en diner klaar.
Om rekening te houden met de voedselcombinaties, eten we 's middags groenten met een koolhydraat, dit kan zijn aardappelen, rijst, quinoa, amaranth, boekweit of gierst.
En 's avonds eten we diezelfde groenten maar dan met een eiwit, bijvoorbeeld tempé, bonen, linzen, kikkererwten of noten.
Als we bonen of kikkererwten eten, zetten we avond vantevoren al dubbele hoeveelheid op de week (voor twee dagen).
's Ochtends omspoelen, aan de kook brengen en daarna in de Hooimadam om verder te garen. Zo hebben we 's avonds bonen of kikkererwten die met een minimale hoeveelheid energie gaar zijn.
De ene avond eten we dan gemarineerde kikkererwten in tamari en de volgende avond kikkererwtenburgers.
Het voordeel van 's ochtends alles klaar te maken, is dat je 's avonds geen hele maaltijd meer hoeft te bereiden. Heel handig op het moment dat de kindjes moe (en dus wat vervelend/hangerig) beginnen te worden.
Geen restjes
We hebben geen koelkast of diepvries, dus kunnen geen restjes in de koelkast of diepvries bewaren. Dat betekent een goede inschatting maken van hoeveel we eten. Ik heb daarvoor in mijn keukenkastje een schemaatje opgehangen met de hoeveelheden die ik moet koken voor 3 of 4 personen, afhankelijk of mijn vriend wel of niet thuis is. Zo weet ik bijvoorbeeld precies hoeveel rijst er per maaltijd gegeten wordt en hebben we zelden kliekjes over.
Recepten
Er wordt me wel eens gevraagd om onze recepten op mijn website te delen. Maar er zijn al genoeg vegan kookboeken die veel beter kunnen schrijven en fotograferen dan ik.
#Tip 1
Wel heb ik een tip voor een uniek, persoonlijk én gratis kookboek:
Als ik een lekker recept tegenkom, print ik het. En dit bewaren we dan in een map en zo is er in de loop der jaren een heel dik en uniek receptenboek ontstaan. De recepten stoppen we in een plastic hoesje, zodat ze niet vies worden als je ze in de keuken gebruikt. En we hebben de recepten ingedeeld in verschillende categorieën:
- soepen
- salades
- spreads
- hoofdgerechten
- burgers
- toetjes & gebak
#Tip 2
Vrienden van ons hadden voor hun trouwfeest aan de gasten hun favoriete recept gevraagd op een A4-tje in een plastic hoesje. Deze werden in een map gestoken en zo hadden zij een uniek, persoonlijk én nuttig cadeau.
Een idee als je niet weet wat te vragen voor je verjaardag/jubileum/trouwfeest!
#Tip 3
Er zijn tal van verschillende kookboeken met heerlijke recepten verschenen.
Op-"voeding"
Vegan-suikervrije opvoeding
Ik krijg veel vragen over onze vegan-suikervrije opvoeding.Hoe wij dat dan doen? En hoe dat geaccepteerd wordt op school en op kinderfeestjes?
Wij ondervinden echt geen hinder. Omdat we dus zelf voor alternatieven zorgen. We belasten een ander dus niet met onze principes. Zoals op het sinterklaasfeest, zorgen wij zelf voor een alternatief. Als ze naar een kinderfeestje gaan, geven wij zelfgebakken taart mee.
Op school als er getrakteerd wordt, hebben ze in de klas een pot staan met vegan-suikervrije chocolade-noten-bonbons. Onze kindjes kunnen dan dus ook snoepen, alleen wel zonder suiker.
Omdat wij de "madammen" op school en ook ouders van vriendjes niet belasten met zoeken naar alternatieven, vindt niemand het een probleem!
Onze voedings-principes zijn niet meer maar ook niet minder!
Van veel mensen hoor ik dat ze thuis altijd vegetarisch of veganistisch of suikervrij eten, maar als ze uit huis zijn ze zich aanpassen. Dan vraag ik ze altijd waarom?
Omdat je in de minderheid bent, betekent dat nog niet dat jouw principes minder zijn!
Maar als jij je eigen principes van vegetarier/veganist/suikervrij/bio/glutenvrij buitenshuis al niet serieus neemt, kun je ook niet verwachten dat een ander dat wél doet.
Ik vind dat er respect dient te zijn voor iedereen zijn eetgewoontes, of dat nu vanwege allergie, religie, gezondheid of ethische principes is.
Ik heb er geen problemen mee als anderen wel vlees eten en/of suiker eten, ik laat hen daarin in hun waarde, ik ga echt geen preek ophangen. Soms beginnen mensen zich spontaan naar mij toe te verdedigen "ja ik eet nog wel vlees, maar..." en dan reageer ik gelijk altijd dat zij van mogen doen waar zij zich goed bij voelen.
Als zij ook maar respecteren waar wij ons goed bij voelen!
Een betere wereld is slechts een kwestie van begrip.
Opdringen van onze principes?
Sommige mensen vinden dat we onze kindjes belasten met onze principes. Maar carnivore ouders belasten hun kind toch ook met het eten van vlees? Of is er dan geen sprake van belasting?
Als ouders geef je toch altijd je eigen normen en waarden mee aan je kindjes.
Kindjes worden gepest...
Soms zeggen ze dat onze kinderen gepest zullen worden omdat ze "anders" zijn. Maar dat is enkel een angst van carnivore ouders. Want ik heb zelf als vegetarisch kind nooit een rare opmerking daarover gekregen, enkel nieuwsgierigheid en zelfs respect. En er was een klasgenootje die na het horen van mijn motivatie ook vegetariër werd!
Of je wel of niet gepest wordt, heeft meer met je uitstraling te maken dan met het onderwerp waarover je gepest wordt. Als je zelf overtuigd en trots bent op je principe, dan word je geen mikpunt van pesterijen. Het is dus van belang dat je je kind zekerheid meegeeft, maar dat geldt uiteraard in het algemeen en niet enkel voor suikervrije en vegan (op)voeding.
Kinderen zijn de toekomst!
Kinderen hebben de toekomst in handen. En wij willen als gezin graag een bijdrage leveren aan een milieuvriendelijke en gezonde toekomst!
Gezond snoepen
Met het jaarlijkse Sinterklaasfeest in ons dorp krijgen onze kindjes naast een cadeau krijgen ze er ook altijd een mega-snoepzak vol zoetigheden met suiker.Maar ja, wij willen dus geen suiker voor onze kindjes. Voorgaande jaren hebben we dus braaf de snoepzak geweigerd. Maar ik vind het telkens wel sneu voor onze kindjes.
Daarom had ik dit jaar voor hen een gezonde snoep"zak" samengesteld.
Ik heb het niet in een plastic zak gedaan, want dat is afval, maar in een herbruikbare glazen pot.
In hun snoeppot had ik het volgende gestopt:
- pelpinda's
- gedroogde appelschijfjes
- pistachenootjes
- bananenchips
- cashewnoten
- reepje pure chocola
- suikervrije mueslireep
- rijstwafeltjes met pure chocola
Ja ik weet dat in chocolade ook suiker zit, maar ik vind chocolade in beperkte mate wel goed, omdat cacao een "powerfood" is en vol zit met goede stofjes, onder andere magnesium wat goed is voor je zenuwen.
Wij kiezen altijd voor pure chocolade, daar zit meer cacao in en dus meer goede stoffen. En in pure chocolade zit minder suiker in dan in melkchocola. Plus eten wij als vegans natuurlijk ook geen "melk"chocolade.
Vegan voorleesboekjes
Natuurlijk zullen andere kindjes binnenkort vragen aan onze kindjes gaan stellen. Op ze daar op voor te bereiden hebben we twee prachtige kinderboekjes over veganisme gekocht.
Het boek Krachtvoer staat vol met positieve argumenten op een kinderlijk eenvoudige wijze gebracht, heel knap!
Kinderen worden er niet lastig gevallen met de ellende van de bio-industrie of met de negatieve effecten van vleesconsumptie op het klimaatprobleem. Ze worden aangesproken met leuke dierenweetjes en het boek past daarom helemaal in hun belevingswereld.
Wel een minpuntje, ik vind de illustraties niet geweldig. Ik vraag me af waarom hoofden in kinderboeken vaak zo onrealistisch vormgegeven zijn?
Het boekje En de koe zei boe gaat over een koe die een hele volle uier heeft.
Iemand moet haar uier leegdrinken, maar wie?
Interview over onze eco-opvoeding
Afgelopen maand stonden we met en zeer uitgebreid interview in "Ouders van Nu" dat ging over onze donkergroene leefwijze en over de eco-opvoeding van onze kindjes. Ook het plantaardige en suikervrije eten in sociale aspecten kwam daarin aan bod.
Je kan het interview hier lezen. En er staan prachtige foto's in het artikel!
Zelf maken
Notenmelk maken
Notenmelk zelf maken is heel simpel en in dit filmpje wordt het perfect uitgelegd:
In het filmpje voegen ze per 1 cup noten, 4 cups water toe. Wij doen er altijd maar 3 cups water bij, voor een meer romige smaak. Als je de “melk” te bitter vindt, kun je eventueel ook een paar dadels toevoegen als je de noten gaat malen in de blender.
Voordelen zelf notenmelk maken
1. Gezond, bron van eiwitten (én calcium als je sesammelk maakt)
2. Geen afval
3. Geen toegevoegde suikers of zoetstoffen
4. Goedkoper dan plantaardige melk uit een pak
5. Onafhankelijk: zelfgemaakt is beter gesmaakt!
Noten: twee maal “nut”-tig
De notenpulp die je overhoudt niet weggooien!
Je kan die nog voor allerlei doeleinden gebruiken, je kan er burgers van maken, een lekker (brood)smeersel, gekruide crackers of als extra nutty-ingrediënt in vegan koekjes, cakes en taarten.
Wij roosteren de notenpulp vaak even in de pan en dan als fijne “croutons” over onze salade of groenten.
Tahin
Wij zijn hier verslaafd aan tahin ook wel bekend als sesampasta. Heerlijk op de boterham, een rijstwafel of als ingrediënt voor een dressing of sausje.
En het is heel gezond, want sesam zit boordevol calcium. Per 100 gram tahin, krijg je 900 mg aan calcium binnen! Ter vergelijking, bij melk is dit slechts 116 mg.Bovendien is een plantaardige bron van calcium beter dan van een dierlijk product, omdat de opnamegraad van plantaardige calcium veel hoger is (50-60%) dan de dierlijke versie (30%). Plus krijg je bij zuivel ook verzadigde vetten en dierlijke eiwitten binnen die bij de vertering calcium vragen waardoor de uiteindelijke calciumbalans van zuivel niet positief maar negatief is!
Om afval en geld te besparen, maken we onze tahin zelf.
We kopen sesamzaad (en ook al onze andere noten en zaden) in een biowinkel waar je deze zelf in een papieren zak kunt scheppen en je dus geen plastic afval hebt. En de papieren zak hergebruiken we natuurlijk weer als hij leeg is om groenten en fruit in te kopen.
Naast zero-waste is bulkverkoop ook veel goedkoper. Daardoor kost onze zelfgemaakte tahin minder dan de helft van de prijs die je in de winkel voor een pot betaalt!
En nog een positief aspect, ons zoontje vindt het geweldig om te helpen tahin te maken. Hij mag dan geregeld proeven of het al goed is of dat het nog iets smeeuïger moet worden. En hij is benoemd tot olie- en zoutmeester, want hij mag de olie en de theelepeltjes met zout toevoegen. Een ideale activiteit dus om op een regenachtige dag met de kindjes te doen.
En hij is zooo trots dat HIJ de tahin gemaakt heeft, waardoor hij het nog lekkerder vindt en er gaat geen boterham-maaltijd meer voorbij zonder tahin. Ideaal, want zo krijgt hij mooi zijn calcium binnen.
Goed, de voordelen van zelf tahin maken zijn ondertussen wel duidelijk denk ik. Nu, hoe gaan we te werk:
- Eerst steriliseer ik een paar potjes en deksels in een pan kokend water en zet die vervolgens omgedraaid op een schone theedoek om te drogen.
Dan rooster ik één kilo sesamzaad, dit is trouwens optioneel. Ik doe kleine hoeveelheid in de pan en na paar minuutjes doe ik de geroosterde zaadjes in de kan van de blender en kan de volgende lading sesamzaad in de pan om te roosteren- Wij hebben geen keukenmachine, vandaar dat ik onze blender gebruik, maar je kan het ook met een keukenmachine proberen
- Als alle zaadjes geroosterd zijn, maal ik ze fijn in de blender. Regelmatig de blender even stop zetten en met een lang voorwerp, bijvoorbeeld de steel van een pollepel of van een soeplepel het onderste uit de kan roeren, zodat alles goed gemengd raakt
- Ons zoontje voegt vervolgens 100ml zonnebloemolie en een paar theelepeltjes zout toe, dit is op smaak te bepalen
- Als de tahin smeeuïg genoeg is, doen we deze in de gesteriliseerde potjes
- Tot slot mag ons zoontje de kan van de blender met zijn vingertje schoon likken, mmm. Wel oppassen voor de vingertjes in verband met de scherpe messen onderin en zorg altijd dat de stekker uit het stopcontact is
Je hoeft natuurlijk niet ook gelijk één kilo sesamzaad te gebruiken, je kan deze hoeveelheid naar eigen behoefte aanpassen. Maar ik maak altijd één kilo tegelijkertijd omdat je dan voor dezelfde hoeveelheid werk en afwas meer gevulde potjes hebt.
Met één kilo sesamzaad hebben we vijf gevulde potjes, waarvan er ondertussen al weer eentje bijna leeg is…..zo lekker!
Gomasio
Sesam, heerlijk en supergezond. Naast tahin (sesampasta) ben ik ook verslaafd aan gomasio. Go-ma-si-wat?Gomasio is een mengsel van fijngemalen sesam met zeezout.
Lekker op groenten, in salades, in soep en op een rijstwafel met avocado. Voor dat laatste mag je mij ‘s nachts altijd wakker maken!
Calcium
Sesam is niet enkel verrukkelijk, maar ook super gezond, want het zit boordevol calcium. Per 100 gram sesam, krijg je 780 mg aan calcium binnen! Ter vergelijking, bij melk is dit slechts 116 mg.
Bovendien is een plantaardige bron van calcium beter dan van een dierlijk product, omdat de opnamegraad van plantaardige calcium veel hoger is (50-60%) dan de dierlijke versie (30%). Plus krijg je bij zuivel ook verzadigde vetten en dierlijke eiwitten binnen die bij de vertering calcium vragen waardoor de uiteindelijke calciumbalans van zuivel niet positief maar negatief is!
Zelf maken: geld- en afval-besparing
Gomasio kan je heel gemakkelijk zelf maken. Hierbij bespaar je afval, want je hebt dus geen glazen potjes of plastic navulzakjes meer als restproduct.
Ook bespaar je natuurlijk veel geld. Want een pot gomasio (225 gram) kost in de winkel al snel meer dan €3.-
Als ik zelf gomasio maak, kost 500 gram sesamzaad €1,37 en 50 gram zeezout €0,05, dus totaal het enorme bedrag van €1,42 en dan heb ik 550 gram gomasio. Omgerekend naar de hoeveelheid van 225 gram die in de winkel verkocht wordt, kost mijn gomasio €0,58. Dus een prijsbesparing van 75%!
Recept
Je hebt nodig:
– 500 gram sesamzaad
– 50 gram zeezout
Je doet beide ingrediënten in de blender, keukenmachine of vijzel. Fijn malen en klaar!
Je kan de hoeveelheden natuurlijk aanpassen naar je eigen behoeften.
Maal wel sesamzaad en zeezout samen fijn, want ik had de eerste keer het sesamzaad alleen fijn gemaald en daar dan zeezout aan toegevoed, maar dat mengde niet goed.
In sommige recepten roostert men het sesamzaad en zout eerst voordat het fijn gemaald wordt, maar ik proef eerlijk gezegd weinig smaakverschil, dus kies ik voor de gemakkelijkere en snellere versie.
Smakelijk!
