Wassen zonder elektra

Ben helemaal blij, want ik heb een nieuwe wasmethode gevonden!

Zoals jullie al wel weten heb ik een haat-liefde-verhouding met de wasmachine.
In theorie een ideaal apparaat, maar het vreet stroom, slurpt water, wasbeurt duurt lang en je kan de cycli niet zelf bepalen.

Daarom ben ik al meerdere keren op zoek gegaan naar een simpelere methode:

  1. Eerder schreef ik al over mijn slechte ervaring met een wasmachine zonder stroom.
  2. En in Suriname gebruikte ik een semi-automatische wasmachine.
    Het apparaat is zo mooi in zijn eenvoud!
    Plus duurde een was draaien veel korter dan met een vol-automatische machine.
    Terug thuis ook dit apparaat gekocht, maar helaas was het wasresulaat niet optimaal.

Toch blijft het kriebelen om de was simpeler te doen, om zo minder stroomtekort in de winter te hebben, maar vooral omdat ik een fan ben van eenvoud & low-tech.

Was-emmer-methode

En nu heb ik de was-emmer-methode gevonden!
Er zijn veel verschillende versies van deze methode.

2 emmers:

2 emmers met manuele centrifuge:

1 emmer met deksel:

1 emmer zonder deksel:

Mijn methode

Ik heb diverse methoden geprobeerd en getest, uiteindelijk werkt deze voor mij het beste:

  1. Voorbereiding
    Ik heb twee emmers van 20 liter gekocht en een ontstopper waar we een paar gaten in hebben geboord.

    (Verkrijgbaar in mijn Webwinkel, zo steun je onze vereniging)

  2. Wassen
    In een (intacte) emmer doe ik het wasgoed, verwarmd regenwater, zelfgemaakt wasmiddel en ik ga stampen.

    Ik zet dus niet een gaten-emmer in een intacte emmer, zoals in de eerste twee filmpjes. Omdat je daardoor een laag water hebt onder de gaten-emmer die eigenlijk nergens voor dient en dat vind ik waterverspilling. Ik gebruik dus geen gaten-emmer.

    Ik gebruik geen deksel op de emmer, ik plons met de ontstopper gewoon in de open emmer, zo raak ik het wasgoed niet enkel in het midden, maar kan ik het ook aan de randen goed onderdompelen, zo is er meer beweging en dus beter wasresultaat.
    Ook kan ik daardoor het was-proces zien.
    Daardoor komen er wel spetters buiten de emmer, maar dat vind ik geen probleem.

  3. Tussentijdse centrifuge-beurt
    Tussen het wassen en het spoelen, wil ik het wasgoed even centrifugeren, zodat het vieze waswater er zoveel mogelijk uit gaat, waardoor het spoelwater niet gelijk troebel wordt van het nog aanwezige vieze waswater in het wasgoed.

    Om helemaal elektraloos te wassen, kan je de was in de gaten-emmer doen en deze met de intacte emmer aandrukken, om zo het water eruit te persen (zoals in filmpje).
    We hebben dit geprobeerd, maar ik vond dit niet goed werken.
    Als je in een warm land woont en de was buiten kunt ophangen, is dat een prima methode. Hier in de Ardennen, waar het vaak grijs, nat en koud weer is, hangt de was de meeste tijd van het jaar binnen te drogen. En dus wil ik dat die zo droog mogelijk is, voordat ik hem ophang om zo minder vocht in huis te hebben.
    Dus ik gebruik het centrifuge-programma van mijn wasmachine. Voor tussentijdse centrifuge-beurt doe ik niet het hele centrifuge-programma van 13 minuten hoor, enkel een paar minuutjes zodat het meeste vieze waswater eruit gezwierd is.
    Onze methode is dus niet helemaal elektraloos, maar een gezond binnenhuisklimaat vind ik belangrijker.

  4. Spoelen
    Nogmaals proces nummer 2, maar dan zonder wasmiddel en met koud regenwater om het wasgoed te spoelen. Daarna weer paar minuutjes centrifugeren.
    Ik herhaal dit totdat het spoelwater helder en de was dus schoon is.

  5. Laatste centrifuge-beurt
    Nu doe ik wel het volledige centrifuge-programma van 13 minuten, zodat de was zo droog mogelijk wordt voordat ik hem ophang.

Gaten-emmer niet nodig, wel raad ik 2 emmers aan
Een gaten-emmer hebben wij dus niet nodig.
We gebruiken de tweede emmer met een deksel om onder de (intacte) was-emmer te zetten, zodat we minder hoeven te bukken.
Dus ik zou je aanraden om twee emmers te kopen voor een ergnomische werkhouding.
Je kan het natuurlijk ook op een tafeltje of stoel zetten, maar het wordt wel een natte boel.
En als je weinig plek hebt, kun je ze na het wassen weer in elkaar zetten zodat het minder ruimte in beslag neemt.

Centrifuge-apparaat
Wil je gebruik maken van de was-emmer-methode, maar ook je was optimaal centrifugeren, zodat je minder vocht in huis hebt als je de was binnenshuis droogt?
Dan kun je opteren voor een centrifuge-apparaat:

  • Deze hebben een toerental van 2800 en centrifugeren dus veel beter was het centrifuge-programma van een vol-automatische wasmachine met slechts 1600 toeren.
  • Tevens zijn ze kleiner dan een wasmachine.
  • En ze zijn veel goedkoper, ongeveer € 200.

Ik bedoel niet een droger, dat zijn energieslurpers die niet passen binnen een eco-lifestyle.

Waarom off-grid wasmachine beter dan normale wasmachine?

Energie-, water- en tijd-besparing
In een wasmachine hangt de trommel in een bassin en er gaat al een flinke hoeveelheid water in het bassin voordat het water in de trommel komt te staan. Al dat overtollige water moet opgewarmd worden en dat kost dus zoveel stroom én tijd.
Met de emmer-methode heb je veel minder water-, energie- en tijd-verspilling, omdat het wasgoed direct in het water zit, zonder eerst daaronder een bassin te vullen.

Zelf cycli bepalen en zicht op wasproces
Ik wil graag zelf bepalen hoeveel wasbeurten en spoelbeurten er in het wasproces zitten en ook hoe lang dat die cycli duren.

Want bij de twee automatische spoelbeurten die in het programma van mijn wasmachine zitten, wordt het water al na amper 4 minuten weg gepompt. Zonde! Dat mag gerust wat langer duren om de zeepresten en het vieze waswater er goed uit te spoelen.
Dus na de wasbeurt als dat apparaat begint met de twee automatische spoelbeurten, zet ik hem stop en doe dan twee maal het aparte spoel-programma, omdat deze langer duurt en dus beter schoonmaakt.

Met de was-emmer-methode zie ik tenminste ook het was-proces.
Dus als het waswater erg vies is, doe ik twee wasbeurten in plaats van één.
Als het slechts om kledingstukken gaat waar een zweetluchtje aan zit, doe ik een kort wasje in plaats van een uitgebreide wasbeurt.
Of als na twee spoelbeurten het water nog niet helder is, doe ik een extra spoelbeurt.

Blijkbaar zijn er nu ook al wasmachines op de markt met een vuilsensor…(tsjongejonge)
Die poespas heb ik niet nodig, mijn ogen zijn mijn vuilsensor!

Het frustreert me dat die machine bepaalt hoeveel wasbeurten en spoelbeurten er in een programma zitten en ook hoe lang dat die cycli duren. Ik wil dat liever zelf bepalen aan de hand van mijn was.
Ik snap dat veel mensen het wel handig vinden dat het automatisch gaat, maar ik dus niet 😉

Ruimte besparing
De was-emmer-methode neemt veel minder ruimte in beslag dan een wasmachine.
Voor de echte minimalisten, zoals tiny-house-bewoners en mensen die rondreizen met een mobilhome/camper/van, je kan zelfs een opvouwbare emmer kopen.

Geld beparing

  1. De was-emmer-methode kost bijna niks!
    Enkel paar tientjes voor de emmers en ontstopper. Terwijl een normale wasmachine al gauw tussen € 500 en € 1500 kost.
  2. Financiele winst van de energiebesparing.
  3. Je hoeft niet meer naar de fitness en bespaart dus op een sport-abonnement.

Off-grid wasmachines: emmer-methode beter dan sla-centrifuge

Je ziet veel off-grid-wasmachines die een soort vergrote slacentrifuges zijn. En die zijn prima voor occasioneel gebruik op een camping. Maar ze wassen niet goed schoon, omdat ze een verticale as hebben en dat maakt minder goed schoon dan een wasmachine met een horizontale as (de precieuze uitleg daarover lees je in deze blog).
Deze emmer-methode is dus effectiever omdat de ontstopper de was laat plonzen en dat geeft een beter wasresultaat dan zwieren.

Was-emmer-methode beter dan handwas

Ik vind deze was-emmer-methode beter dan met de hand wassen:

  1. Je hoeft niet met je handen in het water.
  2. Met de onstopper kun je veel meer kracht zetten, zo creër je meer turbulentie/plonzen, waardoor de was veel schoner wordt.

Opmerking energie-verbruik wassen

Wel wil ik vermelden dat 80% van de energie van een wasbeurt zit in het verwarmen van het water!
En dat doe je bij deze methode via een externe bron: cv-ketel, (zonne)boiler, zak van een zonnedouche of zoals bij ons met een pan met uiteraard regenwater op gaskookplaat in de winter (als we weinig stroom hebben) of op inductiekookplaat in de zomer (als we voldoende stroom hebben).
Dus het is tof om energie te besparen door het stampen/plonsen manueel te doen, maar dat is dus niet de energie-kostenpost van een wasbeurt.

Dé tip voor minder wasgoed

Daarom is het milieuvriendelijkste om zo min mogelijk te wassen.
Dus ik probeer de hoeveelheid was te beperken en daarvoor heb ik dé ultieme tip!
Wij hebben in onze kasten twee categorien kleding: nette kleding en thuis-kleding.
Naar school, werk of als we weggaan, dragen we nette kleding. Maar zodra we thuis komen, kleden we ons om en dragen we thuis-kleding. Zo blijft de nette kleding schoon en hoef ik veel minder te wassen. De thuis-kleding gooi ik pas in de was als die stijf staat van de modder of onder de vlekken zit.
Zo kunnen de kinderen lekker ravotten zonder te moeten oppassen voor hun kleding.
Dit scheelt zoveel was, zalig, bespaart energie, water en vooral mijn tijd!

Ons gebruik van was-emmer-methode

Ik gebruik deze was-emmer-methode:

  • Om vieze was voor te weken en te spoelen voordat ik hem écht was in de wasmachine.
    Denk hierbij aan modderbroeken, vieze sokken, vaatdoeken en dweilen.
  • Voor het wassen van mijn wasbaar maandverband en maandverband-onderbroeken.
    Vind dat hygienischer zodat de bloedresten niet bij het andere wasgoed komen.
  • Om een handwas te doen met kleding die afgeeft qua kleuren.
  • Als we in de winter weinig stroom hebben, om zo toch de noodzakelijke was te kunnen doen.

Deze was-emmer-methode zal mijn wasmachine (nog) niet helemaal vervangen, daar hebben we met ons gezin van 5 personen helaas te veel was voor.
Maar het vermindert wel het aantal wasbeurten van onze wasmachine. En dus ook ons energie-en watervebruik!

Voor een 1- of 2-persoonshuishouden dat graag low-tech de was doet, zou dit een prima alternatief voor de wasmachine kunnen zijn.

Ik ben vooral blij dat ik na jaren onderzoeken, testen, foute exemplaren te hebben gekocht, slechte wasresultaten en teleurstellingen, nu ein-de-lijk een off-grid wasmethode heb gevonden die goed werkt én de was echt schoont krijgt.

Missie geslaagd!

Voordat je met tips komt over andere off-grid wasmachines, ik heb al heel veel methodes beschreven in mijn blog Wasmachine alternatieven, dus neem eerst daar even een kijkje!

Lees ook over alternatieve was-methoden:
Groener wassen
Wasmachine alternatieven

Lees ook over wassen:
Wasmiddel maken
Wasmiddel gekleurde was

Lees ook over Off-Grid:
We zijn Off-Grid!
Off-Grid: eenvoud of comfort?
Zelfvoorzienend versus Off-Grid

Lees ook over zonder elektra:
Leven zonder stroom
Stroomstoring zonder dat wij het merken
Leven zonder koelkast
Bezem veegt stofzuiger weg
De 15 beste blogs over energiebesparing
Inspirerende boeken: Leven in de natuur

Lees ook over water:
Zonnedouche
Douche met regenwater
Gratis warm water
Regen een zegen


Vind je deze blog inspirerend?
Steun onze vereniging, word donateur en geniet van de voordelen!


Mijn nieuwe blogs over onze eco-lifestyle in je mailbox?
Schrijf je dan in op de Nieuwsbrief.


Of neem een kijkje in mijn Webwinkel of Boekenwinkel waarmee je onze vereniging ondersteunt zonder dat het jou extra geld kost.


Kom naar het Eco-Weekend vol duurzame tips, inspiratie eco-mindset, persoonlijke coaching hoe ook jij meer eco, eenvoudig, vrij kunt leven en gezellig samenzijn met gelijkgestemden in de prachtige Ardennen!

18 thoughts on “Wassen zonder elektra

  1. Antoinette Janssen

    Omdat ik in Noorwegen woon, en dus met strengere winters moet dealen, ook veel langere winters, is de elektriciteitsrekening enorm. We betalen in Noorwegen dezelfde prijs als die in alle overige EU landen geldt. Dus begon ik ook na te denken over hoe de kosten van wassen met de wasmachine te verminderen: het ijs- en ijskoude leidingwater heeft namelijk zelfs veel meer elektriciteit nodig om op te warmen naar bijvoorbeeld 60 graden.
    Dus begon ik zoals mijn moeder deed, de was in te weken. Omdat er hier geen soda of vegan groene zeep verkrijgbaar is, gebruikte ik vloeibare groene zeep, en liet de was daar een nacht in staan weken. Dan wassen met een kort programma op 30 graden.
    De geur echter van de groene zeep begon te overheersen, en stopte er mee.
    Ben nu geïnspireerd door je artikel, en ga zelf Aleppo zeep maken. Iedereen kan dat. Je kunt zeep maken van olijfolie die voorbij houdbaarheidsdatum dreigt te gaan. Ik zoek naar de ouderwetse methode van zeep maken: hout as, van hard hout, zoals berken bomen, of olijfbomen. Ook dat moet zorgvuldig gezocht worden, omdat bomen niet gekapt moeten gaan worden voor het maken van zeep. Ik maak olijfolie zeep, met sodium hydroxide, ofwel caustic soda, in de juiste verhouding tot de olie. Omdat de olijfolie die ik gebruik eerst een half jaar geinfuseerd is met kruiden, wil ik die zeep niet gebruiken om te wassen. Dus, nu ik dit lees, ga ik voor mijzelf pure olijfolie zeep maken. Ik zoek ook naar kristal soda. Weet iemand waar ik kristalsoda in een bulk hoeveelheid kan kopen en importeren in Noorwegen? Mochten er vragen zijn over zelf zeep maken, laat maar weten. Mijn website voor inspiratie (vertaling via de Google vertaler rechtsboven): Cretan-Garden.shop

    1. Kyra

      Hey Antoinette, een andere lezer hier die in Noorwegen woont 🙂
      Soda is hier gewoon in alle winkels te verkrijgen, dat heet in het noors: krystallsoda. Werkt prima voor ons bij het wassen, ook in koud water tijdens de koude winters.
      Succes!

  2. hetty

    inspirerend! k heb nog ergens een wringer liggen. Als mijn wasmachine het begeeft (12 jaar oud maar werkt nog goed) ga ik ook zonder verder! Het is een sport, naast dat het goedkoper is en energie bespaart. Zou het ook beter voor het milieu zijn, met de hand wassen?

    1. GreenEvelien Bericht auteur

      @Hetty: Natuurlijk is het beter voor het milieu:

      1. je bespaart elektriciteit omdat je veel minder water hoeft te verwarmen
      2. je bespaart (regen)water omdat je met minder water toe kan
      3. je bespaart grondstoffen om een wasmachine te produceren
      4. je bespaart energie om naar te fitness te gaan (veel fitness-bezoekers gaan met de auto…) en je bespaart ook indirect de energie om een fitnesscentrum te verlichten & verwarmen
      1. Robin Demey

        Dag Evelien
        Heb je daar wat cijfers over?
        Als je een volle wasmachine (8-9 kilo of dus een grote wasmand) vergelijkt met handwas?
        Hoeveel water heb jij dan nodig? Want ik veronderstel dat je in een emmer van 20 liter hooguit 1 jeansbroek kunt wassen en dat het water nadien al afgekoeld is.
        Een moderne wasmachine verbruikt hooguit nog 50 liter water (warm en koud samen) voor 8 tot 9 kilo wasgoed. Ik denk dat je echt je best moet doen om dat met veel minder te doen.
        Er wordt amper een 15-tal liter water verwarmd in een wasmachine. Doe jij het met zoveel minder dan?

        1. GreenEvelien Bericht auteur

          @Robin: Ik zie dat je al vanaf 2011 fan bent van mijn blog, tof!
          In je reacties op mijn blogs wil je altijd nog meer info & bronnen dan alle kennis die ik al gratis deel.
          Ik nodig je daarom uit om Donateur te worden, zo krijg je toegang tot dé Kennisbank met al mijn data.
          En je bent ook van harte welkom om deel te nemen aan een Eco-weekend, dan mag je me echt alles vragen.

  3. Marita Verkoyen

    Hallo Evelien,
    Dank je wel voor je blog over het wassen zonder wasmachine.
    Onze wasmachine is al oud zeker meer dan 20 jaar, misschien wel meer dan 25 en als hij het begeeft dan wil ik wat anders.
    Zo wie zo een aparte centrifuge omdat die veel toeren maakt en ik ook weinig condens in mijn huis wil in de winter als de was binnen hangt te drogen.
    De emmer methode wil ik graag gaan proberen. We hebben een klein huis en alle ruimte die ik kan besparen is mooi meegenomen. Moet ik alleen nog kijken of dat ook lukt met de emmers en beddengoed. Heb je hier ervaring mee?
    Groetjes, Marita

    1. GreenEvelien Bericht auteur

      @Marita: Tof om te horen dat ik je geïnspireerd heb!
      In een emmer van 20 liter past ook een tweepersoonslaken, een hoeslaken en dekbedovertrek tegelijkertijd lukt niet, maar apart wel.
      Je kan eventueel ook een emmer van 30 liter kopen om zo meer inhoud te hebben, maar dan wordt het wel weer zwaar om de emmer op te tillen/kantelen om het water er uit te gieten.
      Succes!

  4. Reinhilde

    Beste Evelien, Ik gebruik dat systeem plunger en een emmer in de zomer of soms in de winter sinds enkele jaren. Deze wasmethode leerde ik via de Amish people. Zij gebruiken geen stroom. Alles is manueel. Tijdens de zomer gaat onze power bill naar beneden met de 1/3. Kijk op “Lehman’s store” uit Ohio heel inspirational!! groetjes uit Colorado!

  5. Gre Boelen

    Inspirerend Evelien. Toen ik je ontstopper zag staan, bedacht ik mij dat ik nog een wasstamper heb staan. Voordelen: beproefd gebruik door moeder en oma. De steel is veel langer en steviger en het metalen gedeelte waarmee je stampt is groter. Iemand met serieuze interesse mag hem hebben. Want als je op een leeftijd bent dat je hulp nodig hebt, is een wasmachine nodig. Ik heb trouwens ook nog geen huishoudelijke hulp gevonden die wil werken met groene zeep, azijn, caustic soda en katoenen werkdoekjes, laat staan vegan koken.

    1. GreenEvelien Bericht auteur

      @Gre: Ja, het is inderdaad een moderne diy-versie van de wasstamper of wasstok.
      Ik zou hem wel heel graag willen hebben, ik stuur je een mailtje!

      Een vriendin van mij zocht ook een poetshulp die bereid was met eco-materialen schoon te maken, maar nergens te vinden.
      Dat zou een gat in de markt zijn!
      Dus oproep: wie begint er een eco-schoonmaakbedrijf?

      1. Mirjam

        Wie ook een wasstamper zoekt: Op Marktplaats staan ze ook. Vanaf ongeveer 10 euro. Met zo’n lange steel heb je aan één emmer genoeg en kun je rechtop staan tijdens het stampen.

  6. Bianca

    Als ik dit zo lees krijg ik zin om,zittend, met mijn voeten in een grote bak water mijn vuile was te doen. En er lekker met mijn voeten in te plonzen terwijl ik een goed boek lees… 😀 Maar dan wel is de badkamer ivm knoeien van het water.

Laat een reactie achter

Graag enkel reageren op de inhoud van bovenstaande blog.

Wil je eerst de bovenstaande reacties lezen, misschien is je vraag al gesteld en beantwoord.

Heb je een persoonlijke vraag, ga dan naar Eco-advies.

Reacties met links naar commerciele producten of diensten worden niet toegelaten, kijk daarvoor bij Adverteren.

Je reactie is niet gelijk zichtbaar, omdat deze goedgekeurd dient te worden.

Reacties kunnen worden ingekort.



Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd *


Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.