Onze tuin

Ecologisch beheer

Uiteraard hebben we hierin een groentetuin.
Ook houd ik veel van geneeskrachtige planten en dus hebben we enkele kruidenbedden.
Achter in onze tuin is een bos waarin we een kabouterbos hebben aangelegd.

We beheren onze tuin ecologisch.
Maar een tuin is toch altijd groen en ecologisch? Met ecologisch beheer bedoel ik:

• Geen bestrijdingsmiddelen of kunstmest, in onze groentetuin gebruiken we compost.
• De planten zijn aangepast aan hun standplaats:
  klei/zand, zon/schaduw, rijk/arm, basisch/zuur, vochtig/droog.
• Onze tuin is niet omheind, zo vergroot je dus de groene ruimte.
  Tof bijkomend voordeel, hierdoor krijgen we bezoekjes van reeën, vossen en wasberen!

Ga-zon-de

Wij hebben ons gazon omgetoverd in een bloemenweide die we tweemaal per jaar zaaien met een zeis:

• Minder onderhoud en dus meer vrije tijd
• Geen aanschaf dure maaimachines, geld- en plaatsbesparing
• Ook geen benzine of elektriciteit nodig voor die maaimachines, nogmaals geldbesparing en minder milieuvervuiling
• Geen beregening, dus waterbesparing
• Geen kunstmest nodig, geldbesparing en geen afval van die plastic zakken
• Genieten van de stilte
• Kindjes kunnen bloempjes plukken
• Meer bijen en vlinders in je tuin

Ook kun je je gazon transformeren in iets productiefs door er een moestuin van te maken!

En zeg nou zelf, een bloemenweide of moestuin is toch ook veel mooier dan een gazon!

Zeis ipv grasmaaier

“Genietend van de stilte staar ik vooruit,
stilte dat is toch het mooiste geluid.”

Daarom een pleidooi om je gras niet meer te maaien en de bijbehorende 10 voordelen!

Gazon is onnatuurlijk
Grasmaaiers zijn nog eens nutteloos ook, het gras groeit toch weer aan. Ik snap dan ook niet waarom mensen hier tijd aan besteden? Het is enkel omdat het de gewoonte is om een strak gazonnetje te hebben.

Want een gazon is helemaal niet natuurlijk. Gras zie je in de natuur enkel in pionier-ecosystemen, bijvoorbeeld na een brand.
Maar naarmate het ecosysteem evolueert naar een evenwichtiger ecosysteem zal het gras verdwijnen. Om een gazon te behouden dien je dus telkens in te grijpen en te belemmeren dat het ecosysteem zich verder ontwikkelt. Dat is dus wat je doet met grasmaaien (voordeel 1).

Een natuurlijke tuin bevat dan ook geen groot groen gazon, maar planten die van nature in dat habitat (afhankelijk van grondsoort en zon/schaduw) voorkomen.

Een dergelijke tuin vraagt ook veel minder onderhoud (2) omdat je niet tegenwerkt maar samenwerkt met de natuur.

Niet maaien: meer bloemen, meer biodiversiteit, meer kleuren
Wij maaien ons gras niet waardoor bloemen de kans krijgen om te groeien (3). Het vergroot de biodiversiteit (4) en er ontstaat een vrolijk palet van kleuren (5). Onze kindjes vinden het leuk om bloemetjes te plukken (6) en de kat vindt het heerlijk om door het gras te sluipen (7).

Zeisen
Eens in de zoveel tijd maaien wij de paden dan met een zeis, zodat deze bewandelbaar blijven. Dit scheelt ons tijd (nogmaals 2), elektriciteit (8) en vooral herrie (9).

Premie voor niet-maaien
Gelukkig zien ook lokale overheden in dat het niet-maaien van gras de biodiversiteit verhoogt en wordt er zelfs een premie voor gegeven (10).

Ik wens je een soortenrijke, kleurige en vooral stille zomer toe!

Ons kabouterbos

Als er mensen op bezoek komen laten onze kindjes altijd trots aan hen hun kabouterbos zien.
En het lijkt me geweldig dat als ze iets ouder worden, dat ze daar zelf lekker gaan ravotten en hutten bouwen.

Cadeautip
Als onze kindjes jarig zijn of met sinterklaas, wordt er natuurlijk gevraagd wat ze graag willen hebben als cadeautje. Want geen plastic speelgoed, geen nieuwe kleding, geen koek of snoep met suiker.
Daarom: kabouters, trollen en elfen voor in ons kabouterbos!

Toen ik zwanger was van Olaf, had ik al het Kabouterboek van Rien Poortvliet voor hem gekocht. Zo prachtig, niet alleen de tekeningen, maar ook het verhaal hoe de kabouters geheel zelfvoorzienend van en met de natuur leven.

Ook hebben we tweedehands het boek "Het jaar rond met de vier kaboutertjes" gevonden waar hele leuke en grappige versjes in staan die zijn ingedeeld in de vier seizoenen.

En in voorleesboeken over natuurwezentjes, kan het boek Bloemenkinderen in onze boekenkasten natuurlijk niet ontbreken.

Groentetuin

Vruchtwisseling

Bij vruchtwisseling zijn de gewassen opgedeeld in zes groepen:

1. koolgewassen
2. bladgewassen
3. vruchtgewassen
4. wortelgewassen
5. aardappel
6. peulgewassen

Eventueel uitgebreid met aardbeien.

Er is een basisschema waarin staat welke gewassen elkaar wel en niet kunnen opvolgen. Aan de hand daarvan kun je zelf een vruchtwisselingsplan voor je eigen groentetuin opstellen.

Dit kan variëren van 5 bedjes van 0.2m2 zodat je dus een mini-moestuin hebt op 1m2 tot bijvoorbeeld 22 bedden van 12m2.
Kijk in de Kennisbank voor dit basisschema en verschillende vruchtwisselingsschema's.
Meer info over vruchtwisseling vind je in dit boekje:

Je persoonlijke vruchtwisselingsschema is afhankelijk van de grootte van je tuin, je beschikbare tijd en natuurlijk ook welke gewassen je graag eet.
Wij hebben een vruchtwisselingssysteem met 11 bedden van ieder 4m2:

En daarnaast hebben we ook nog frambozen, kruisbessen, kersen, rabarber en hazelnoten.

Tunnelkas

Wij hebben ook een tunnelkas in onze groentetuin!
Ideaal om in de zomer zo lekker je eigen tomaatjes en komkommers te kweken.

Maar vooral ook in het voor- en naseizoen. Omdat hier in de Ardennen het teelt-seizoen door de lange en strenge winters een maand later begint en een maand eerder stopt.
Met deze tweedehands tunnelkas kunnen we zo fijn ons teeltseizoen vervroegen en verlengen.

Tuinieren in potten

Raamtuinen

Zelf kweekpotten maken

Voordelen wc-rol als kweekpotje
We gebruiken gewoon wc-rollen als kweekpotjes en dit heeft vele voordelen:
1. We hergebruiken afval
2. We besparen grondsstoffen van kant-en-klare kweekpotjes
3. Gratis
4. Geen plastic verpakkingsafval
5. We besparen tijd en benzine door niet naar het tuincentrum te hoeven gaan

Het voordeel van wc-rollen is ook dat je het opgekweekte plantje met wc-rol en al in de moestuin kunt planten, omdat de wc-rol gewoon verteert.

6. Hierdoor heb je minder kans dat de wortels van het kwetsbare plantje breken tijdens het overplanten.
7. En het kwetsbare kiemplantje blijft in de vruchtbare potgrond geplant, waardoor het zijn voedzame start behoudt.

Hier zie je hoe van een wc-rol een kweekpotje maakt:

Kweekpotjes van krantenpapier
Je kan ook kweekpotjes maken uit krantenpapier. Zelf hebben wij helemaal geen krantenpapier, want geen abonnement op een krant en een nee/nee-sticker op de brievenbus, dus ook geen wekelijkse huis-aan-huis-krant. Vandaar dat wij de kweekpotjes van wc-rollen maken.
Maar hier een instructievideo voor lezers die nog wel krantenpapier hebben:

Biologische zaden
Uiteraard kweken wij enkel met biologische zaden, omdat in de gangbare zadenteelt ook ontzettend veel pesticiden worden gebruikt.
In mijn Eco-shop lees je waar je onder andere bio-zaden kunt kopen.

Onze tuin:
werk zaaien, inzicht & geluk oogsten

Tuinieren, tussen realiteit en dromen

Maar laat je door deze misschien ontnuchterende verhalen niet uit het veld slaan, want ik kom verder in deze blog ook met 14 voordelen, een tuin-anecdote van onze kinderen en dat ons tuintje is uitgebreid van 3500 m2 naar 6000 m2.

  of  

Zelfvoorzienend qua groenten?

En het scheelt natuurlijk ook wat je eet op een dag.
Als je twee broodmaaltijden eet, je kinderen een koek mee naar school geeft en 's avonds groenten, vlees en aardappelen eet, dan heb je minder groenten nodig dan dat je ontbijt met veel fruit, de kinderen tweemaal een portie fruit mee naar school krijgen en zowel lunch als avondeten voor minstens de helft uit groenten bestaat.

Niet rendabel qua geld, wel qua kennis

Voor ons is de moestuin geen financiele investering.
Als je zo denkt, moet je er inderdaad gewoon niet aan beginnen.
Vind het zo jammer dat het kapitalistisch systeem zelfs in ons denken is ingenesteld. Dat we de waarde van iets alleen nog maar kunnen uitdrukken in geld? Wat een armoede!

De waarde van een moestuin is niet geld, punt.
De waarde voor ons is om de vaardigheid te hebben om zelf je groenten te kunnen kweken.
Ik vind iemand die een mega-groentetuin heeft veel rijker dan iemand met een Porsche, want de moestuinier heeft:
1) kennis, 2) eten, 3) onafhankelijkheid, 4) meditatie, mindfullness, connecting with nature
Die Porsche-rijder heeft een enkel bak ijzer.

Waarom is het toch dat het bij eco-logisch ook altijd gelijk eco-nomisch moet zijn?
Er wordt nooit gevraagd of het rendabel is om een Netflix-abonnement te nemen? Of een dagje te gaan shoppen? Of een restaurantje te pakken?
Van mij mag je hoor, als je daar gelukkig van wordt, laat iedereen gewoon lekker doen waar hij/zij/x blij van wordt.
Maar waarom moet een moestuin dan opeens "rendabel" zijn? Die redenatie snap ik gewoon niet.

Leerproces

• welke rassen doen het dit jaar goed en welke minder?
• welke zaden kunnen we zelf oogsten?
• als we dit jaar paardenmest inwerken, zou dat dan een betere structuur aan de bodem geven?
• de rabarber moet gesplitst worden, waar gaan we die nieuwe planten wegzetten
• de aardbeien doen het niet goed in het vruchtwisselingsschema, misschien uit vruchtwisseling halen en een vaste standplaats geven?
• de boomstammen werken niet goed meer als afrastering, ze rotten weg, daardoor komt er veel onkruid in de bedden, welk materiaal gaan we dan gebruiken als omheining?
• beu om met gieters regenwater te zeulen, hoe brengen we regenwater dichter bij de moestuin, kiezen we voor elektrische pomp of is er een andere methode?
• de eeuwige vraag van iedere moestuinier: hoe slakken aanpakken?
• etc.

Voor ons is al onze groenten kweken dus niet hét doel, maar onze moestuin-vaardigheden en inzichten steeds verder ontwikkelen en verbeteren.

Vakantie?

- februari: zaden-catalogus raadplegen welke rassen we dit jaar willen kweken
- maart: beginnen met binnenshuis opkweken
- april: nog meer binnenshuis opkweken, compost inwerken, in volle grond poten en zaaien
- mei: alles buiten uitplanten en water geven
- juni: water geven, onkruid wieden en de eerste groenten oogsten
- juli: het echte werk
En dan ... ga je op vakantie?
Maanden voorbereiding en op het hoogtepunt ga je weg?

Als je na anderhalve week terugkomt (het maximum!), blijken je maandenlang liefdevol opgekweekte planten het niet te hebben overleefd, ondanks de goedbedoelde zorgen maar iets minder groene vingers van de buurvrouw. Dan kan je echt wel janken!
En alles is overwoekerd met onkruid en dus kun je weer uren wieden.

Slechts ter illustratie ;-)

Ik vind dat echt wel een dilemma...
Want ik wil ook op vakantie kunnen gaan, er even lekker uit en niet dat de kinderen later zeggen: "Wij gingen nooit op vakantie, want wij hadden een moestuin".
Dat is het mij namelijk niet waard.

Ja, als oplossing kunnen we iemand op ons huis én tuin laten passen als we op vakantie gaan.
Wil enkel benadrukken dat dit wel een overweging is waar je rekening mee dient te houden!

Niet alleen handen in de aarde, ook hoofd-werk

Jaar-schema
We hebben een jaar-schema waar we van ieder bed bijhouden wat er welke maand moet gebeuren. Maar dit jaar-schema is niet iets wat je eenmalig opstelt en dan klaar. Ieder jaar passen we het aan, bijvoorbeeld:

• die planten werden binnen al veel te groot voordat ze 15 mei uitgeplant konden worden, dus later voorzaaien
• eerder preiplantjes gaan kopen, want eind juni niet meer verkrijgbaar
• die zaden kwamen niet goed op in de volle grond, volgend jaar beter eerst binnen in lichte stekaarde voorzaaien
• etc.

Ons jaar-schema is beschikbaar in mijn Kennisbank

Zaden-schema
Ook hebben we een zaden-schema en daarin noteren we welke rassen we dit jaar hebben gepoot of gezaaid.
En in het najaar evalueren we welke rassen het goed hebben gedaan en welke minder. Op basis daarvan weten we voor volgend jaar welke rassen we wel of niet willen kweken.
In het voorjaar stellen we dan weer een lijst op van welke rassen we dit jaar willen kweken. Ook vinden vinden we het leuk om nieuwe rassen uit te testen. En we proberen natuurlijk steeds meer onze eigen zaden te telen.

Je vindt ook bio-zaden in mijn Webwinkel.

Puzzel
Dus moestuinieren is best een gepuzzel, maar wij beleven daar plezier aan!

Appels met peren vergelijken

En dus ook de hoeveelheid werk die erbij komt kijken, is niet echt vergelijkbaar.
Dan hebben ze in een uurtje heerlijk hun tuin bijgewerkt.
Ik vind in de tuin werken ook zalig, anders zouden we immers niet zo grote tuin gekozen hebben, maar het is net even iets andere koek, als je avonden en weekenden aan een stuk in de tuin aan het werken bent.

 of 

Weerbericht-freak

Het was de laatste periode heel lang droog weer.
Mijn ouders vonden het heerlijk, konden ze vaak gaan fietsen.
Wij denken dan niet aan fietsen, maar aan heel veel gieters water geven.
Met een groentetuin ga je dus anders naar het weer(bericht) kijken.

Tuinier-plezier

1. Ik vind het heerlijk om die kleine zaadjes te zien ontkiemen.


Onze huiskamer wordt ieder voorjaar omgetoverd tot opkweek-ruimte, mooi hè!

2. Ik zit de hele dag achter de computer en ben dan enkel geestelijk bezig.
   Het voelt zo "oer" en "aards" om daarna in de tuin met iets essentieels en concreets actief te kunnen zijn.



3. De geur van tomatenplanten in de kas/serre, zaaaalig, daar kan geen parfum tegenop.



4. Superhandig dat je je GFT-afval gewoon kan composteren in de tuin en daardoor heb je
   1) minder afval en 2) nieuwe voedingsstoffen voor je tuin.



5. Hier in d'Ardennen moet je een moestuin hebben, punt. Anders kun je niet meepraten. Standaard gespreksonderwerp is hier hoe je moestuin erbij staat.
   En ik vermoed dat dat voor de meeste landelijke regio's zo geldt.

   Ik was hier eens op een groot zomerfeest, flink kampvuur, bier vloeide rijkelijk, stonden er drie stoere mannen te kletsen. Was benieuwd waar ze over praatten, dus luisterde beetje mee ;-)
   Hadden ze het over tomatenrassen?! Moest zo lachen.
   Ze vroegen waarom ik lachtte?
   Ik antwoordde dat ik het geweldig vond dat zij niet over bier, auto's, de bouw van hun huis, maar over tomatenrassen kletsten. En als ze zo vol liefde over planten praatten, zouden ze vast ook wel lieve partners en vaders zijn!



6. Vind super dat onze kinderen aan de vorm van het blad al kunnen zien welke groente er groeit, veel kinderen (en ook volwassenen) weten dat niet eens.
   En dat ze zelf opmerken dat ene tomatenras andere kleurnuance en "fijnheid" van bladeren heeft dan ander tomatenras.



7. Ik doe niet aan yoga, fitness, meditatie, mindfullness. Tuinieren voldoet aan dat alles.
   Zo bespaart tuinieren je tijd en geld, want je hoeft niet naar die dure lessen te gaan.



8. Dat je beseft hoeveel moeite en hoeveel gieters water het kost om groenten te kweken, daardoor krijg je veel meer waardering voor voeding.
   En met waardering bedoel ik dus niet financieel, maar respect!



9. Een groentetuin is toch gewoon prachtig om te zien, de diversiteit aan vormen, kleuren, geuren, kan me daar over blijven verwonderen!
   Een moestuin vind ik dan ook veel mooier dan een saai gazon of strakke buxustuin.



10. Tuinieren is sociologie:
    Je leert dat iedere plant andere wensen en zorgen nodig heeft. En dat al die planten samen voor varieteit op je bord zorgen, qua smaak, kleur en voedingsstoffen.
    Ik geloof dat tuiniers door dit besef daardoor over het algemeen ook socialer en respectvoller naar zijn/haar medemens toe is.



11. Verwondering (voor jong en oud), dat uit een klein zaadje, zo een mooie en grote plant kan groeien, die ook nog eens prachtige groente geeft!



12. En voor de digitale verslaafden ;-)



13. Ultiem geluk en ontspanning


Plus graag nog kopje thee met chocola
en ik ben de gelukkigste mens op aarde!

14. Onze kinderen vermaken zich ALTIJD in de tuin.
    Voor school spelen ze in de tuin, uit school rennen ze naar de tuin, na het eten vliegen ze terug de tuin in tot ze naar bed toe moeten.
    Ze willen nooit weg of ergens naar toe, want ze willen in de tuin spelen en vrij zijn.
    Door die tuin hebben we echt geen omkijken naar onze kinderen, zo zalig!

    Ze hebben natuurlijk ook best wel toffe tuin met poel, sloten, bruggetjes, bos, kabelbaan, klimbomen, caravan, mega-trampoline, pippi-langkous-tuinhuisje, buitenkeukentje, hangmat, kampvuurplek, etc.
    En het is er niet rechttoe-rechtaan, dus overal verstophoekjes en hutten-bouw-plekken.




dammetjes bouwen







de kabelbaan gaat over de poel

Anecdote

Dus vegan kleuter-logica: het eten van vlees komt door gebrek aan een moestuin. Prachtig!

Ons tuintje van 3500 m2 is nu 6000 m2

Kap van de hout-plantage

We hadden de eigenaar daarom gevraagd om die bomen te kappen, maar hij wilde ze nog 10 jaar laten staan, zodat ze nog meer geld zouden opleveren.
We wilden hem dan wel een vergoeding betalen omdat hij minder opbrengst zou hebben als hij ze nu zou kappen, maar dat wilde hij niet.
Wij willen echter niet nog 10 jaar in de schaduw van die bomen zitten en uitkijken op zo een donker, lelijk bos. Dus was er geen andere optie om het perceel van 2500 m2 dan maar te kopen.

Halverwege, het bos rechts moet ook nog gekapt worden

Dat klinkt makkelijker gezegd dan gedaan, want dat kost natuurlijk veel tijd: inventarisatie om de waarde van het hout te laten bepalen, compromis qua prijs vinden, contract opstellen, wachten tot notaris juiste papieren heeft opgevraagd en dan laten passeren bij de notaris.
Dan houtkapbedrijf zoeken, verschillende mannen daarvoor laten langskomen. Wachten, bellen, mailen om de offertes.
Als je bedrijf hebt gekozen, weer wachten tot er gekapt kan worden, want dat kan enkel als grond niet te nat is.
Na de kap kwam er een week later vier keer een mega-vrachtwagen om de ruim 400 boomstammen op te halen.
En nu moeten de boomstronken nog geklepeld gaan worden en dan is het klaar.
Dit proces zijn heeft anderhalf jaar geduurd, pfoeh...

Gekapte boomstammen

Maar nu hebben we licht en zon en uitzicht, yes!
En dus een mega-lap grond erbij.
Linde droomt van een paard ;-) Maar ik vind drie kinderen, een eco-huishouden plus een voltijdse job als GreenEvelien achter de computer al druk genoeg.
We denken er wat fruitbomen te planten, die worden niet hoog, zo blijven we licht, zon en uitzicht houden. En die vragen weinig onderhoud!

Ik besef dat 6000 m2 voor Nederlandse/Vlaamse normen groot lijkt, maar hier in d'Ardennen valt dat wel mee, alles is relatief hè.

Nieuw uitzicht

Permacultuur en voedselbossen

Maar ik krijg altijd wel de kriebels als een twintiger (oei, word zelf dus een oude bes) dan een boek, documentaire, cursus over permacultuur/voedselbos heeft gelezen, bekeken, gevolgd en dan minstens een half uur vol overtuiging verkondigt dat dit het landbouwsysteem gaat veranderen en dat ik dit boek/documentaire/cursus ook zeker MOET lezen/bekijken/volgen.

Dat dus, wij hebben al 15 jaar een moestuin, ik heb een paar jaar als moestuin-mederwerker gewerkt bij een bekende eco-organisatie en nog vind ik mezelf geen moestuin-expert, want ik leer ieder jaar steeds bij.
Maar een "groentje" die één boek/documentaire/cursus heeft gelezen/bekeken/gevolgd, vaak nog nooit met de handen in de aarde heeft gewerkt, gaat dan ervaren tuiniers vertellen dat hij/zij/x de waarheid in pacht heeft...
Tof dat die persoon zo gepassioneerd is geraakt over tuinieren, maar begin nou gewoon maar eens met je handen in de grond te wroeten in plaats van allemaal boeken, documentaires en theorien te verkondigen ;-)

Handen uit de mouwen

Eco-shop

Bio-zaden
	Waschbaer - bio-dynamische zaden
	Bol.com - Buzzy Organic
	Tuincentrum Koeman
	Potjesmaker
	Pottenpers 1 potje plastic
	Pottenpers 5 potjes ijzer
Potgrond zonder turf
	Potgrond - Moestuin - 40 liter
	Potgrond - Huis & tuin - 10 liter
	Plantaarde - 40 liter
	Gazongrond - 40 liter
Composteren
	Compostvat - zwart
	Compostbak open - hout
	Compostbak open - metaal
	Wormentoren - wit
	Wormentoren - groen
	Wormentoren - grijs
	Wormentoren - zwart
	Bokashi
Regentonnen en gieters
	Regentonnen
	Regenton-accessoires
	Gieters
Zeis
	Zeis
	Zeisstrijker
Gereedschap
	Woelvork
	Snoeischaren
	Heggenscharen
	Harken
	Schoffels
	Kruiwagens
	Spades

Moestuinbakken
Kas/serre tunnels
Insectenhotels

Boeken

Groenten
Lees hier mijn recensie
Fruit
Groentenieren in potten
Kruiden kweken
Lees hier mijn recensie
Permacultuur

Je kan hier ons webwinkel-beleid lezen.

Ben je tevreden over een product uit mijn webwinkel en wil je dit vaker kopen?
Zou je dit dan telkens via mijn webwinkel willen doen? Zo blijf je ons steunen.

Staat jouw gewenste artikel of boek er niet tussen? Werkt een link niet meer?
Merci om dit door te geven op adverteren@greenevelien.com.