Niet braafjes voorlezen

Leve Pippi & Otje

Kinderen hebben de toekomst. Daarom geen brave verhaaltjes meer voorlezen. Want om die toekomst te verbeteren, hebben we kinderen nodig die vernieuwend denken!

Eerder schreef ik al een blog over mijn weerstand tegen sprookjes waarin prinsen helden zijn die hulpeloze prinsesjes redden en ook tegen brave kinderboekjes met de standaard rollen-patronen van ondeugende jongens en brave meisjes.
pippi_eigenwijs

Daarom ben ik zo ontzettend blij met de boeken van Pippi Langkous en Otje!

Pippi Langkous
In Pippi is het een keer een meisje dat stoer is en alles kan!
En deze passage in het boek waarin Pippi voor de eerste keer naar school gaat, heeft mijn vriend en mij werkelijk doen huilen van het lachen!

pippi

“Zo”, zegt de juffrouw, “je bent al groot, kun je me zeggen, Pippi, hoeveel zeven en vijf is?”
Pippi keek haar verbaasd aan. “Ja hoor eens, als je dat zelf niet weet, dan moet je niet denken dat ik van plan ben om je het te vertellen!”
Alle kinderen keken Pippi verschrikt aan.
De juffrouw zegt: “Ik zal je vertellen dat zeven en vijf twaalf is.”
“Zie je nou wel”, zegt Pippi. “je wist het al, waarom vraag je het dan?”
De juffrouw besloot niks te laten merken. Ze ging verder. “En Pippi, hoeveel denk je dat vier en acht is?”
“Ongeveer zevenenzestig”, zei Pippi.
“Welnee”, zei de juffrouw, “vier en acht is twaalf”.
“Ja, maar juffrouw, nu wordt het echt te gek”, zei Pippi. “Je zei net dat zeven en vijf twaalf was. Orde moet er zijn, zelfs op school.”
pippi_school2
De juffrouw dacht niet dat het nog de moeite waard was om Pippi te leren rekenen. Dus begon ze de andere kinderen wat te vragen.
“Tommy, kun je hierop antwoord geven?” vroeg ze. “Als Liesje zeven appels heeft en Wim negen, hoeveel appels hebben ze dan samen?”
“Ja, zeg het maar, Tommy”, riep Pippi. “Dan kun je mij meteen hierop antwoord geven: als Liesje buikpijn heeft en Wim nog veel erger, hoe komt dat dan en waar hebben ze die appels gejat?”
De juf deed net of ze het niet hoorde. Ze zei: “Annika, nu is het jouw beurt. Gustaaf was met zijn vriendjes op school-reisje. Hij had een vijfje bij toen hij wegging en zeven cent toen hij weer thuiskwam. Hoeveel heeft hij uitgegeven?”
“Nou”, zei Pippi, “en dan wil ik weten waarom hij zo verkwistend was?”

Pippi: reflectie
Geweldig hoe Pippi nog niet is afgestompt tot het braaf antwoorden van “lege” vragen. Maar dat zij die vragen nog wél in een context plaatst! En op basis van die context ook laat zien hoe belachelijk die vragen eigenlijk zijn.
En dat school dus beter kan komen met vragen die wél realistisch zijn en in een logische context passen.
pippi_dvd

Omdat we Pippi zo geweldig vinden, zowel wij als de kindjes, hebben we ook de dvd’s van Pippi gekocht.
Gegarandeerd uren lachplezier!

otjeOtje

Het verhaal gaat over het meisje Otje dat samen met haar papa, Tos de kok, leeft. Omdat Tos geen papieren heeft, die zijn kwijtgeraakt in het kompjoetergebouw, en hij ook tomeloze driftbuien heeft, kan hij nergens een vaste baan krijgen.
Ze zijn gedwongen een zwervend bestaan te leiden, dat hen langs allerlei plaatsen voert. Door de goede verstandhouding die Otje met vogels, honden, muizen en katten heeft, lukt het om het zwerversavontuur tot een goed en voor ieder bevredigend einde te brengen.

Op een gegeven moment moet Tos voor een maand op een boot gaan koken om wat geld te verdienen. Hij laat Otje dan bij twee tantes, maar die tantes zij heel betuttelend. Otje moet heel netjes zijn en ze gooien haar vieze broek weg, maar daar zat een toverspiegeltje in waarmee ze haar papa kon zien. Otje is heel boos en loopt weg.
Als Tos haar dan bij de tantes komt ophalen, maar ze er niet meer is, gaat hij naar het politiebureau. Dan volgt deze passage:

Tos kwam het politieburo binnen en ging dadelijk naar de dienstdoende agent.
“Ik ben mijn dochter kwijt”, zei hij. “Ze is weggelopen. Ze heeft een vuile broek aan…. wacht even, nee, ze heeft géén broek aan en….”
“Mag ik even uw papieren?” vroeg de agent.
“Papieren?” vroeg Tos onthutst. “Het gaat niet om papieren, het gaat om een kind!”
“Eerst even uw papieren”, zei de agent en strekte zijn hand uit.
Tos werd gloeiend en briesend van binnen, hij wist dat het misging: de driftbui kwam op. Hij schreeuwde en raasde en sloeg wild om zich heen. Hij sprong brullend op het buro, greep de agent bij zijn das en zou de arme man niet stellig gewurgd hebben als niet een paar dappere agenten hem eindelijk hadden bedwongen.
Twee broeders kwamen binnen met een draagbaar. Een van hem gaf hem een prik. Ze bonden hem vast en liepen met hem naar de ambulance die buiten stond te wachten met een blauw licht.
Hij werd naar Rusthuis Vredelief gebracht, voor mensen die in de war zijn.

otje_rusthuis

Otje: reflectie
Onze samenleving is enorm (te) gebureaucratiseerd en ik kan me inderdaad de woede en frustratie voorstellen als je niet over de (juiste) papieren beschikt. Belachelijk dat onze identiteit enkel en alleen nog bepaald wordt door papieren!
En ook vond ik het mooi hoe Tos reageert, puur zijn emoties uiten, heerlijk boos zijn als een kind. En hij deed me inzien hoe wij volwassenen ons allemaal braafjes zijn gaan gedragen.
Maar helaas ook de realiteit in deze passage, als je je niet gedraagt wordt je opgesloten in een rusthuis: je “spoort” niet.
Maar ik vraag me dan af, spoort Tos niet of is het de maatschappij die gewoon onmenselijk is geworden, pure bureaucratie en zonder emoties?

Kinderboeken: stof tot nadenken voor volwassen
En zo geven deze prachtige kinderboeken ’s avonds na het voorlezen aan onze kindjes, ook mij stof tot nadenken!
pippi_zin

Lees meer over voorlezen:
Jongen, meisje of genderfree
Jaarfeesten verhaaltjes
Ons kabouterbos

Lees ook:
Thuisonderwijs?
Kleuter verbiedt zwerfvuil
Consultatiebureau: zorgzaam of zorgwekkend
Dag Sinterklaasje
“Mama, hoe werkt duurzame energie?”


Vind je deze blog inspirerend?
Steun onze vereniging, word donateur en geniet van de voordelen!


Mijn nieuwe blogs over onze eco-lifestyle in je mailbox?
Schrijf je dan in op de Nieuwsbrief.


Of neem een kijkje in mijn Webwinkel of Boekenwinkel waarmee je onze vereniging ondersteunt zonder dat het jou extra geld kost.


21 thoughts on “Niet braafjes voorlezen

Leve Pippi & Otje

  1. Cecily

    Tof. Interessant dat je zo diep na kunt denken over kinderboeken. Kinderboeken kunnen bijzondere boodschappen hebben.
    Mijn complete kindertijd ben ik enorme fan geweest van Pippi Langkous en als ik zo terugkijk zou het best mogelijk zijn dat dit geholpen heeft om mij de hippie-achtige persoon te worden die ik nu ben. Natuurlijk is dat moeilijk na te gaan. Het kan ook andersom gewerkt hebben; zo van: ik ben zo en vond daarom Pippi geweldig.

    Maar over de sprookjes bovenaan: lang niet alle sprookjes zijn zo. De sprookjes zoals opgeschreven door o.a. de gebroeders Grimm zijn vaak heel anders dan hoe we ze tegenwoordig te horen krijgen. Ik heb alleen soms wel het idee dat zulke sprookjes soms wat te luguber of grimmig zijn voor kinderen (zelfs al waren deze versies al wel ‘geschikt’ gemaakt voor kinderen). Ik denk dat deze wel erg bijzondere betekenissen en boodschappen kunnen bevatten voor mensen van alle leeftijden. Maar dan voornamelijk meer de ‘originele’ dan Disney of zoiets.

    1. GreenEvelien Bericht auteur

      @Cecily: Ben het helaas niet met je eens over sprookjes. Wij hebben hier ook de twee hele dikke bundels met alle sprookjes van Grimm en Andersen staan.
      Maar of de sprookjes zijn mierzoet, prinses in nood, veroorzaakt door een slechte vrouw (boze fee, stiefmoeder, etc). Ridder/prins komt ze redden en ze leefden nog lang en gelukkig. Dus vrouwen zijn slecht of hulpeloos en mannen zijn de helden.
      Of de sprookjes zijn best eng of luguber waarbij ik ons kindjes niet echt zie ontspannen voor het slapen gaan, als van de draak de zeven koppen afgehakt worden en die weer vanzelf aangroeien……

      Geef mij maar Pippi en Otje waarbij we samen lekker schateren van het lachen. En waardoor mijn kindjes leren dat ze niet altijd alles moeten doen alleen maar omdat het toevallig zo hoort. Maar dat ze moeten doen waar ze blij van worden.

      Want dat is wat de wereld nodig heeft, geen diepgaandere symboliek, maar blije mensen die anders durven te denken!

      1. jolanda

        Cecilia, helemaal eens met jouw opmerking. Ik ken Grimm ook met de meest vreselijke verhalen over moord, doodslag, verkrachting, racisme, alles zit er in. Ik vind het ook een beetje te erg voor kinderen. De Bewerkte sprookjes zijn zoetsappig, maar de orginele verhalen echt niet.
        Lees maar http://www.beleven.org/verhalen/grimm/

  2. Sjoukje Nynke

    prachtige blog! Ook hier zijn we grote fans van Pippi. Een prachtmeid die nog steeds heerlijk verfrissend is naast al die gestandariseerde ridders en prinsessen. (Vreselijk vind ik die ridders en prinsessen…. net alsof jongens alleen maar stoer en meisjes alleen maar lief mogen zijn.)

    Bedankt voor de tip van Otje. Zal in de bieb om het boek gaan zoeken.

  3. jan beyers

    ook al ben ik een man, je zal zien, dat de sprookjes , geschreven door vrouwen, veel meer geschikt zijn voor kinderen.
    mogelijk schrijft de nieuwe generatie mannen, iets kindvriendelijker.
    Annie MG Schmidt, is zeker niet te versmaden.

  4. greet

    Emiel van de Hazelhoeve is ook zo’n heerlijk verhaal/serie voor kinderen.Hij bedoelt het vaak zo goed, alleen het komt er een beetje verkeerd uit.
    Ik vergeet nooit dat hij voor straf n zijn schuurtje zit, en door een open raampje zijn zusje alle woorden lert die ze niet mag zeggen. Natuurlijk wordt hij betrapt …en niet begrepen.

    Groet, Greet

  5. Monique

    Alsde kinderen wat ouder zijn ,zijn de boeken van Thea Beckman ook leuk. En ik vond vooral de trilogie over Thule erginterresant. Het geeft je een nieuwe kijk op de wereld. Oh en de Hunger games en divergent natuurlijk ook. Die kunnen ze dan ook in de bioscoop bekijken als ze tegenbdie tijd geen zin meer hebben in lezen.

  6. Thea

    Wij bekijken dergelijke boeken met de blik van onze tijd. En die blik kan zelfs nogal erg verschillen.
    Deze sprookjes zijn ook niet speciaal voor kinderen geschreven. .Ik denk zelfs juist niet. Waarschijnlijk werden ze voorgelezen of verteld aan volwassenen “ter lering en vermaak”. Veel volwassenen konden immers niet lezen en/of schrijven.
    Ouders kiezen zelf wat ze voorlezen. Waarom deze sprookjes? Boeken genoeg om voor te lezen. En Pippi, geeft die een goed beeld of schiet dit ook door? Dat moet je dan ook wel uitleggen. Dingen doen omdat het wel of niet zo hoort, daar houd ik ook niet van. Maar dingen doen of roepen omdat ik het zo fijn vind en geen rekening hoeven te houden met anderen daar is ook nog nooit iemand beter van geworden.

  7. Anna

    Wat goed dat je hier aandacht aan besteedt! Voor mij is het zo voor de hand liggend om niet zomaar alles voor te lezen wat er op je schoot wordt geworpen. Onze zoon van 5 is nu gek op Pinkeltje. Sapperdekriekrak, wat is die Pinkeltje ontzettend ouderwets en vrouwonvriendelijk. We passen de verhalen tijdens het voorlezen aan. Zo heeft onze zoon toch verhalen die hij geweldig vindt en leren we hem dat een politie inspecteur ook een vrouw kan zijn en dat Pinkelotje niet constant in de keuken koffie en pannenkoeken maakt.

    Wat zou het mooi zijn als ze in bibliotheken en op scholen niet alleen aandacht aan het lezen en voorlezen besteden, maar ook aan wat je voorleest en hoe (je kan er van alles bij uitleggen). Anders blijf je inderdaad dat ouderwetse en onjuiste wereldbeeld in stand houden.

  8. Marjolein

    Uitzending gemist, het uur van de wolf, onlangs een hele mooie documentaire over het leven van Astrid Lindgren met veel beeldmateriaal waarin ze ook zelf over haar leven/ervaringen vertelt (plus veel foto’s). Geeft een mooi inzicht in haar boeken/personages!!
    Meestal heb ik niet het geduld voor dit soort docu’s, hoe leuk ook, maar deze was als ook pippi/bolderburen/madike/michiel-fan echt de moeite waard ! Denk zelfs dat ik de boeken er nog maar eens bij pak :D.

  9. Ingrid

    Ik heb mijn zoon heel vaak het prentenboek ‘Koning & koning‘ voorgelezen. Over een prins die een prinses moet zoeken van zijn moeder. Hij wordt verliefd op een prins. Fantastisch boek, prachtig geïllustreerd. Heeft in de VS nogal wat stof doen opwaaien.

  10. Azuriet

    Ben ook fan van Otje. Geweldig boek! En als je graag leest over rebelse meisjes moet je ‘De zusjes Kriegel‘ van Marc De Bel eens proberen. Lekker stout en ook heel grappig, maar misschien eerder voor als je kinderen ietsje ouder zijn. En anders alle andere boeken van Marc De Bel.

  11. Liesbet

    Wij houden hier ook allemaal van Pippi, maar Pippi is ook niet altijd zo’n fantastische rolmodel: ze heeft pistolen in huis en gebruikt ze ook, en haar vader, de “negerkoning” lijkt me nogal op een kolonialist. Ik vind het vreselijk als ik voorlees dat ik steeds maar de woorden “negers”, “negerkinderen” moet lezen. Dus ik moet er dan ook bij zeggen dat “neger” een slecht woord is dat ze vroeger wel gebruikten, soms uit onwetendheid.
    En wij lezen ook de traditionele sprookjes voor, en ze hebben nog geen grote schade aangebracht aan het brein en de gevoelens van onze kinderen. Samen reflecteren doe je toch gewoon bij alle boeken?

    1. GreenEvelien Bericht auteur

      @Liesbet: Daar heb je gelijk in, dat pistolen en “negerkoning” & “negerkinderen” absoluut niet gepast zijn.
      Vroeger werd er wel zo gedacht, dus vandaar dat Astrid Lindgren het zo heeft omschreven, maar die gedachtegang is niet meer van deze tijd!

  12. Siebrie

    Mijn dochter van 4 hielp me met het bouwen van een kweekkasje, en met het opruimen van de doos/verpakkingsmateriaal. toen ze de bouwinstructie pakte zei ze:” dit is voor jongens”. Huh? Ze had toch net samen met haar mama die kweekkas gebouwd, volgens de instructie? Daar hebben we het eens goed over gehad, want ik vind het problematisch als ze met zulke gedachten van de kleuterschool thuiskomt.

    Ik moet zeggen dat ik een Nederlander in België ben, en lid van de Gezinsbond en van Femma, en dat beide organisaties me erg seksistisch voorkomen.

  13. H*

    Wat grappig: de moeder van een vriendin vertelde laatst nog hoe ze roodkapje de wolf zelf flink in zijn buik liet stompen in plaats van te wachten op de jager. Pipi was mijn grote favoriet, samen met Winnie de Poeh.

Laat een antwoord achter aan H* Reactie annuleren

Graag enkel reageren op de inhoud van deze blog.

Wil je eerst de bovenstaande reacties lezen, misschien is je vraag al gesteld en beantwoord.

Heb je een persoonlijke vraag, ga dan naar Eco-advies.

Reacties met links naar commerciele producten of diensten worden niet toegelaten.

Je reactie is niet gelijk zichtbaar, omdat deze goedgekeurd dient te worden.

Reacties kunnen worden ingekort.

Je mag kritisch zijn, maar reacties die niet respectvol zijn, worden niet toegelaten.



Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd *


Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.