De oorsprong van kerst ligt in het heidense Yule-feest. De oude Germanen vierden namelijk van 25 december tot 6 januari het terugkeren van het licht. En omdat er gedurende de eerste jaren van onze jaartelling binnen het christendom geen overeenstemming over de geboortedag van Christus bestond, besloot men in de loop van de 4de en 5de eeuw de geboorte van Christus op 25 december en zijn doop op 6 januari te vieren om zo het heidense Joelfeest te kerstenen.

De kortste en donkerste dag van het jaar viel oorspronkelijk op 25 december. Maar het is kerkleiders eeuwen lang een doorn in het oog geweest dat het geboortefeest van Christus en het heidense Yule-feest op dezelfde dag werden gevierd. Paus Gregorius XIII heeft daarom in 1582 een kalenderhervorming ingevoerd, zodat de kortste dag sindsdien op 21 december valt in plaats van op 25 december.

De kerstboom heeft niets met het kerstverhaal, maar alles met de levensboom (oftewel geboorteboom) van de oude Kelten en Germanen te maken. De kerstboom is bedoeld om de aankomende groene periode in te luiden. Wintergroene takken in huis (dennengroen, hulst, laurier en maretakken) symboliseren namelijk de overleving van de natuur, de wedergeboorte van de zon en de terugkeer van de bladeren aan de andere bomen. Ze geven ons het gevoel dat niet alles onvruchtbaar en dood is, maar dat de natuur weldra weer zal ontwaken.
De Kelten en de Germanen vereerden de hulst als een heilige boom omdat die als enige loofboom in de winter groen bleef. Die heidense vereringen konden de Christenen natuurlijk niet tolereren en daarom vertelden ze dat hulst symbool staat voor het lijden van Christus, de doornen doen denken aan de kroon van Christus en de besjes aan Zijn bloed. Vandaar dat je met Kerstmis zo vaak hulst als versieringen ziet.

Het Kerstmaal moet trouwens altijd overvloedig zijn want het Yule-feest is een keerpunt in het jaar en als dat slecht begint, zul je het hele jaar honger lijden.

Ook zijn er nog allerlei restanten van het Joelfeest overgebleven in onze gebruiken rond Oud en Nieuw. Zoals het verbranden van kerstbomen, dan wordt het oude jaar ‘vernietigd’ en het nieuwe ingeluid door met rook en vuur de boze geesten te verjagen. Ook het geraas van vuurwerk helpt daarbij. Verder stemden de oude Germanen de goden gunstig door offers te brengen, waarvoor de beste ingrediënten werden gebruikt. De restanten werden door de stervelingen opgegeten. Daarin ligt de oorsprong van onze oliebollen en appelflappen.
Het vragen om een milde gift aan het begin van het nieuwe jaar was in de 18de eeuw nog heel gebruikelijk. Rijen arme mensen trokken langs de huizen om wat geld bij elkaar te zingen. In de 19de eeuw ontvingen straatvegers, omroepers, doodgravers en andere functionarissen een welkome aanvulling op hun karige loon door het aanbieden van gedrukte nieuwjaarswensen. Deze oude traditie wordt tegenwoordig nog levend gehouden door het versturen van kerst- en nieuwjaarskaarten.

Graag wil ik jou een fijn Yule-feest wensen!

Lees ook over feesten:
– Jaarfeesten verhaaltjes
– Dag Sinterklaasje

Lees ook over kaarsen:
– Kaarsen maken
– Kaars maken van sinaasappel

Vind je deze blog inspirerend?
Steun onze vereniging, word donateur en geniet van de voordelen!

Mijn nieuwe blogs over onze eco-lifestyle in je mailbox?
Schrijf je dan in op de Nieuwsbrief.


Of neem een kijkje in mijn Webwinkel of Boekenwinkel waarmee je onze vereniging ondersteunt zonder dat het jou extra geld kost.

Kom naar het Eco-Weekend vol duurzame tips, inspiratie eco-mindset, persoonlijke coaching hoe ook jij meer eco, eenvoudig, vrij kunt leven en gezellig samenzijn met gelijkgestemden in de prachtige Ardennen!